Binnenstad Eindhoven overgeleverd aan vastgoedbedrijven
OpinieDe auteur van dit artikel is Bas van Stokkom. Hij woont in Eindhoven en is socioloog, verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is auteur van onder andere ‘Wat een hufter! Ergernis, lichtgeraaktheid en maatschappelijke verruwing’. Hij vindt dat Eindhoven zich door architect Winy Maas laat opjutten en warm maken voor de meest wanstaltige bouwprojecten.
Als een ding duidelijk is geworden uit de vele stadsgesprekken en paneldiscussies over de hoogbouwplannen in de binnenstad is het dat er nagenoeg geen goede argumenten voor zijn. Al die torens hebben geen intrinsieke waarde en weerspiegelen lege symboliek. En uiteraard een drang naar prestige. Eigenlijk resteert maar één argument: een economisch. Hoogbouw levert meer geld op in termen van te verkopen percelen, te bouwen appartementen en te incasseren hogere WOZ-waarde.
Ook wethouder Yasin Torunoglu haalt voornamelijk dit argument van stal, naast de gladde en voorspelbare PR van een aangenaam Living Lab voor iedereen. Uit den treure dreunt hij het refreintje op van meer hoogbouw, meer groen, meer bedrijven, meer toeristen, meer inwoners.
Het moet vermeld: ook hij is opgejut door de beeldtaal van supervisor, globetrotter en praatjesmaker Winy Maas - iconische gebouwen en de 'happy face' van urbanisme. Deze fantast probeert ons warm te maken voor de meest wanstaltige bouwprojecten. Eindhoven is toch al de gekste moet hij gedacht hebben.
Verdichting
De gemeente klapt in de handen: én meer geld én meer woningen én een vitale, leefbare binnenstad. Dat alles onder de noemer van een mythische 'verdichting'. Tienduizend bewoners extra binnen de rondweg: hoe zouden die opeengestapelde woningen in vredesnaam kunnen bijdragen aan leefbaarheid? Brengen torens soms geen grotere verkeersstromen voort die de infrastructuur onder druk zetten? En hoezo vitaal? Zullen de nieuwe welgestelde bewoners op straat vertoeven of gaan ze zich als spook-expats gedragen: met de SUV de garage in en meteen met de lift omhoog?
De werkelijkheid is anders: de stad slibt dicht en de gemeente levert zich met huid en haar over aan vastgoed- en projectontwikkelaars die kwijlend aan de deur staan bij de wethouder. Veel ontwikkelaars menen dat duurdere appartementen niet te verkopen zijn als er ook sociale huur in een toren zit. Voor vastgoedbeleggers is dat evident. Zij kicken maar op één ding: waardestijging en daarmee een hoger verhuurrendement. Liefst in welvarende gebieden en op toplocaties want het risico van forse afwaarderingen is daar gering. Bovendien keren vastgoedfondsen vaak de netto huuropbrengsten volledig als dividend uit. Het commerciële vastgoed gokt er op dat de prijsstijging van de gebouwen - de marktwaarde - in de beurskoers tot uitdrukking komt.
Handjeklap
Toegegeven, de branche toont ook regelmatig goede wil. Maar, de marktarena verleidt haast automatisch tot handjeklap, doorverkoop, prijsopdrijving en het afwentelen van kosten op de samenleving.
Waarom zou je het commerciële vastgoed een vrijbrief geven te bepalen wie de binnenstad mag bewonen? Over pakweg tien jaar heeft de gemeente geen greep meer op wat de ontwikkelaars gaan doen met hun geliefkoosde assets in het centrumgebied. De afspraken over sociale huur - de meerjarige overeenkomsten - zijn dan immers van de baan.
Sturende rol
Op die manier verkwanselt de gemeente haar sturende rol en zal ze machteloos moeten toezien hoe protesten losbarsten tegen peperdure appartementen, mislukte sociaal diverse bewoning en de falende terugtocht van de auto. En dan hebben we het nog niet over alle lelijkheid die opeenvolgende generaties zullen blijven zien. Je kunt die massieve gedrochten nu eenmaal niet wegklikken.
Tenslotte het probleem van belangenverstrengeling. Ongetwijfeld draagt de multistakeholder-aanpak waarvoor de gemeente heeft gekozen, daaraan bij. Zo kan het gebeuren dat Winy Maas namens de gemeente supervisor is voor het centrumgebied en dat zijn eigen bureau MVRDV belast is met de uitwerking van de 'Visie' Stadhuisplein. In de criminologie heet dat collusie: onder één hoedje spelen.
Opvallend is dat er nauwelijks tegengeluiden zijn. De gemeenteraad lijkt alle gekte als koek en ei te slikken. Eensgezindheid rondom het sprookje van de verdichting, zonder veel politieke strijd: dat is wel heel verdacht. Soms denk ik dat we in Eindhoven zitten opgescheept met een communistische volksraad annex vastgoed-applausmachine. Bestuurders en raadsleden, alsjeblief, neem eindelijk uw verantwoordelijkheid voor het publiek belang! Kijk niet langer weg voor deze ernstige vorm van ondermijning en voor de maatschappelijke ontwrichting die zich voor uw ogen dreigt te voltrekken. Wethouder Torunoglu, zorg dat woningcorporaties meer armslag krijgen en verkoop uw ziel en zaligheid niet aan Mammon. Echt, torens en prestige zijn geen must.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
LEZERSBRIEVEN
Brieven | Op zuidelijk halfrond is het nu de kortste dag | Düsseldorf en Keulen een uur van Eindhoven
EINDHOVEN - Lezers van het ED en ed.nl kunnen een ingezonden brief sturen via Opinie@ed.nl. Hieronder een selectie van de lezersbrieven die donderdag 23 juni in de krant verschenen. -
PREMIUMKoken & Eten
Granola supergezond? Als je dit erin doet, krijg je alsnog een suikerpiek (en dip)
Granola is een van de populairste ingrediënten bij het ontbijt. Wie granola kiest, denkt ook automatisch gezond bezig te zijn, maar klopt dat wel? Alles hangt af van de mix van de ingrediënten in de granola en hoe je die klaarmaakt, vindt chef en voedingsdeskundige Sandra Bekkari. -
PREMIUMColumn
Ik reis thuis rustig met Mozart naar het einde van mijn wereld
Het komt zelden voor dat je kunt lachen tijdens het NOS Journaal. Hoogstens wanneer de voor het Oostblok geboren correspondent David Jan Godfroid er weer eens even gebombardeerd uitziet als het geblakerde flatgebouw achter hem in Oekraïne, waar hij deze dagen ronddoolt sinds de NOS een frisse blonde blom als zijn vervangster naar Moskou stuurde. -
Kan 't goedkoper?
We betalen minder voor een fles allesreiniger, maar het kan nóg goedkoper
De prijzen stijgen, ook die van onze boodschappen. Elke week bekijken we één product. Betaal je er meer voor en is er een manier om te besparen? Vandaag: allesreiniger. -
podcast
Corina: ‘Ik was blij met de diagnose, er is geen grotere hel dan onverklaarbare kinderloosheid’
Een zwangerschap leidt niet altijd tot een blakende, gezonde baby: per jaar verliezen in Nederland zo’n 25.000 vrouwen een ongeboren kindje. In de podcast Miskraammonologen, een productie van Ouders van Nu, AD en de regionale titels, hoor je de persoonlijke verhalen van deze vrouwen.
-
LEZERSBRIEVEN
Brieven | Rabobank mede door boeren opgericht en lang bestuurd | Inrichting van mijn huis gaat BSOB niets aan
EINDHOVEN - Lezers van het ED en ed.nl kunnen een ingezonden brief sturen via Opinie@ed.nl. Hieronder een selectie van de lezersbrieven die vrijdag 24 juni in de krant verschenen. -
INGEZONDEN OPINIE
Mening | Best wil geen voorstad van Eindhoven zijn; laat burgers meepraten over plaats voor het gemeentekantoor
BEST - Het centrum van Best met het Dorpsplein en de stationsomgeving en onder meer locaties in Nieuwstraat, Hoofdstraat, Oranjestraat en omgeving Batafabrieken staan grote veranderingen te wachten. Onderwerpen waar burgerparticipatie een grote rol moet spelen. -
INGEZONDEN OPINIE
Mening | Helmond staat op plek drie meest lawaaiige stad; meer 30 km zones hard nodig
HELMOND - Een auto geeft ons vrijheid in beweging, maar er zit ook een grote keerzijde aan. Geluidsoverlast en fijnstof. Met andere woorden een ongezond leefmilieu. Steeds meer erg jonge kinderen krijgen last van Astma als gevolg van fijnstof.