Mening | Met ‘inbreiden’ kan capaciteit van de overvolle stroomnetwerken snel verbeteren

Netbeheerders kunnen al langere tijd niet meer op alle verzoeken om nieuwe aansluitingen in gaan. Daardoor dreigt Nederland haar duurzaamheidsdoelen te missen, worden gevestigde bedrijven beperkt in uitbreiding en expansie, en verslechtert het vestigingsklimaat voor buitenlandse bedrijven. Zo liep het Kempisch bedrijvenpark in Bladel onlangs de komst van een grote Amerikaanse onderneming mis omdat er geen aansluiting mogelijk was, en daarmee ook 600 arbeidsplaatsen.

Volgens het Klimaatakkoord moet ruim twee derde van alle elektriciteit in 2030 uit duurzame bronnen komen. Het aansluiten van hernieuwbare energiebronnen wordt echter steeds moeilijker, aldus de netbeheerders Liander, Enexis en Stedin. Volgens onderzoek van tv-programma Pointer wachten drieduizend duurzame projecten momenteel om aangesloten te worden op het net.

Deze situatie zal op korte termijn niet verbeteren. Om de duurzaamheidsdoelen voor 2030 te behalen gaat Nederland van het gas af. Ook wordt het gebruik van fossiele brandstoffen steeds meer vervangen door elektriciteit, bijvoorbeeld waar het gaat om verkeer of verwarming – de zogeheten ‘elektrificatie’. Daarnaast komen er steeds meer enorme energieverbruikers bij, zoals – inmiddels onmisbare – reusachtige datacenters.

Bedrijven vragen om steeds grotere aansluitingen, bijvoorbeeld om hun panden of onroerend goed duurzamer te maken. Als bedrijven verder willen verduurzamen is vaak een grotere aansluitwaarde nodig om het stijgend elektriciteitsverbruik te accommoderen. Maar omdat het net op steeds meer plaatsen vol zit, blijkt uitbreiden vaak onmogelijk. Volgens Alliander dient het huidige stroomnet minimaal te verdubbelen om aan de snel groeiende elektriciteitsvraag tegemoet te komen. 

Netbeheerders hebben bekend gemaakt dat er tot 2050 circa 60.000 tot 80.000 km kabel worden ingegraven – een infrastructuurproject zoals we in decennia niet meer hebben gezien. Dit brengt echter enorme kosten, belasting voor het milieu, logistieke uitdagingen en overlast voor burgers en bedrijven met zich mee. En dan hebben we het nog niet gehad over het enorme tekort aan elektrotechnisch personeel... wie moet al dat werk verrichten?

Uitbreiden van het stroomnet is geen korte termijn-oplossing, gezien de enorme impact op de infrastructuur en hiermee gepaard gaande kosten. ‘Inbreiden’ kan op korte termijn wél uitkomst bieden. Oftewel: op een veilige, slimme en duurzame manier fors meer rendement halen uit bestaande systemen.

Door ‘inbreiding’ kan ruimte worden gecreëerd achter de eigen trafo(‘s) in elektrische installaties. Power Quality – de kwaliteit van spanning en stroom – speelt hierin een belangrijke rol. Door het weghalen van Power Quality-fenomenen zoals harmonische vervuiling, inductief en capacitief blindvermogen en door ‘load balancing’ kan de bestaande installatiecapaciteit veel efficiënter worden gebruikt. Hierdoor komt er ruimte vrij voor bijvoorbeeld uitbreiding (expansie) of het doorvoeren van de gewenste en noodzakelijke verduurzamingsinitiatieven. Vaak gaat dit ook nog eens gepaard met reductie van energieverliezen. 

Ondertussen kan er worden gewerkt aan lokale opslag van stroom, optimalisatie van verbruik en distributie, en allerlei andere slimme technieken die ervoor zorgen dat we zonder nieuwe problemen te introduceren de klimaatdoelstellingen behalen en aantrekkelijk blijven voor ondernemingen.

 Jorlan Peeters is managing director van elektrotechnisch bureau HyTEPS in Gemert