De nog altijd actuele link tussen een loterijfonds en een kerk - nu geboekstaafd in Ravenstein

Een Loterijfonds en de kerk. Je zou je op het eerste gezicht afvragen: wat kunnen die in hemelsnaam met elkaar te maken hebben? Nou, alles, tenminste in Ravenstein. En die bijzondere historie, die teruggaat naar 1729 en eigenlijk nog verder terug want de hele geschiedenis van het stadje wordt erbij gehaald, heeft emeritus hoogleraar in de rechtsgeleerdheid Martin Jan van Mourik (1943) minutieus vastgelegd. 

Het boek, getiteld Het Loterijfonds en de Sint Luciakerk te Ravenstein (1729-2021) is vanaf heden verkrijgbaar.  Detail: Van Mourik is ook de huidige voorzitter van het fonds en woont in Ravenstein, waar hij bovendien is geboren en getogen. Dat zorgt er wel voor dat hij een dubbele pet op heeft: hij is aanvankelijk de historicus die de feiten beschrijft, maar later kruipt hij in de rol van voorzitter die zijn boze mening verkondigt over het huidige parochiebestuur.

Voor wie het niet weet: het Loterijfonds zag in 1729 het licht met als oogmerk om geld in het laatje te brengen voor de bouw van een nieuwe kerk. Best opmerkelijk eigenlijk: een gokspel voor een heilig doel.  Hoe dan ook, de loterij werd na een moeilijke start een grandioos succes en de beoogde Luciakerk kon worden opgetrokken, zes jaar later. 

De loten werden tot ver buiten Ravenstein - een katholiek toevluchtsoord in die tijd - aan de man gebracht. Uiteindelijk werd het nieuwe gebouw in 1735  ingewijd door de zogeheten suffragaanbisschop van Luik, monseigneur Gillis.

Het Loterijfonds deed trouwens veel meer dan alleen voorzien in de bouw van de kerk: het speelde een belangrijke sociaal-culturele rol in de rijke historie van de vestingstad: het verzorgde onder meer ook financieringen voor de Latijnsche school, de Fransche school en de Teekenschool in Ravenstein. En ondersteunde eeuwenlang de Sint Luciaparochie. Van Mourik beschrijft het allemaal, in een vlotte en eloquente stijl.

De rol van het Loterijfonds is zeker nog niet uitgespeeld, schetst de emeritus hoogleraar ook nadrukkelijk en uitgebreid in het boek. Te vuur en te zwaard bestrijdt voorzitter Van Mourik - ook in dit boek - het volgens hem barbaarse besluit van de bisschop om de Luciakerk per 1 juli 2020 te sluiten. Volgens de auteur is deze beslissing genomen zonder overleg met de parochianen. 

Hij is vooral ook woedend op pastoor Spiertz en vastgoedman Boot van de parochie, die volgens hem de hemel niet verdienen en er in het boek ongenadig van langs krijgen. Het Loterijfonds wil hoe dan ook dat de Luciakerk behouden wordt als kerk, waarbij er wel ook andere activiteiten mogelijk moeten zijn.  Een passend profaan nevengebruik, noemt Van Mourik dat.  

Op 3 november wordt het boek over de geschiedenis van het Loterijfonds officieel gepresenteerd, waarna het in de winkel ligt. Verkoop: Toeristisch Informatiecentrum Ravenstein (TIR) Ravenstein en Derijks Boekhandel. Oss. Prijs is 25 euro.