Ook vroeger al problemen met afval en vrijende jeugd in de bermen rond Oss
Stille GetuigenOSS - Steeds vaker wordt er een beroep gedaan op vrijwilligers om zwerfaval op te ruimen. Al veel langer wordt er een beroep gedaan op iedereen om zijn afval niet in de berm te gooien, of achter te laten op een parkeerplaats, in een park of op een strandje. Veel haalt dat niet uit want er zijn nog steeds ‘opschoondagen’ nodig en veel vrijwilligers om de rommel op te ruimen. In Oss staan zo'n 800 afvalbakken en de gemeente geeft naar schatting 400.000 euro uit om rondslingerende rotzooi te verwijderen. Een ‘100% zwerfafvalvrij Oss’ lijkt nog ver weg.
Misschien helpt ‘een middel uit de oude doos’ zoals de gemeenteraad van Berghem het in 1946 benoemde toen daar de ‘verordening op de hand- en spandiensten’ weer werd afgestoft. Een eenvoudige belastingmaatregel die voor het onderhoud van wegen altijd goed werkte. Met hand- en spandiensten door de bewoners van het centrum werd in 1838 in Oss de Heuvel bestraat. Niet iedereen had er zin in maar uiteindelijk was die met klinkers belegde Heuvel toch een mooi gemeenschapsproject.
Belasting in natura
Hand- en spandiensten waren een belastingheffing in natura, een dagje werken voor de gemeenschap. Dat gold in principe ook voor armere inwoners, want je handen laten wapperen kon iedereen, was de redenering. Wie een paard met kar bezat, kon worden opgeroepen voor spandiensten. Vaak hoefde het maar één dag per jaar en in bijzondere gevallen stond er een kleine vergoeding tegenover.
Arbeiders uitgezonderd
Toen de gemeenteraad van Berghem daar in 1946 weer over sprak, probeerde het raadslid Hoeks de arbeiders daarvan uit te zonderen omdat die er een verlofdag voor moesten opnemen. Burgemeester Linders vond dat je niet alles op de schouders van de boeren kon leggen die met hun paard en wagens altijd al de klos waren. Bovendien was er een vergoeding van 2 gulden per dag. Wie daarentegen niet wilde komen, moest een ‘belastingaanslag’ van 2, 3 of 10 gulden aan de gemeentekas gaan betalen.
Bermen
In 1946 waren deze hand- en spandiensten in Berghem voor het onderhoud van wegen. De raad had ze net zo goed kunnen inzetten voor het opruimen van zwerfafval. In 1950 mopperde de gemeente nog: ‘de bermen zijn geen vuilnisbakken’. Maar het leek er wel op gezien de ‘oude dozen, het opruimingsvuil en het oud ijzer’ dat daarin steeds werd aangetroffen.
Bezaaid met todden
Zo erg als in Nistelrode in 1926 was het vermoedelijk niet. Daar waren veel bermen ‘lelijk bezaaid met todden, oud papier, afval van groenten, verlepte bloemen, glasscherven, oud roest en conservenblikjes’. In Nistelrode moest je dus niet zijn. Wel in Lith, waar geen afval in de berm lag. Daar lagen ‘jongelui van verschillend geslacht’. Vooral na de kermis. Aan dit zedeloze euvel besteedde de raad op 3 september 1928 een verontwaardigd debat. De oplossing werd een bepaling in de politieverordening die stelde dat het voortaan verboden was aan ‘jongelui van verschillend geslacht te gaan liggen aan bermen van wegen of aan den talud van den dijk’. Hand- en spandiensten waren hier niet nodig.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Na de opleiding meteen in de luchtbewaking werken en ja, uitgezonden worden hoort er ook bij
Nu gaat het wel weer, na een paar uur dutten in een slaapzak ergens in de bossen tussen Budel en Weert. Maar donderdagavond was hij volledig uitgeput, Wesley Lauwerijssen. Het is allemaal niet voor niks, de 23-jarige Helmonder mag direct de luchtbewaking in. -
PREMIUM
Rob de Haas 1948-2022, een zwaar gemis voor Indische gemeenschap in Gemert: ‘Zoals alle Haasjes was hij heel empathisch en warm’
GEMERT - In Gemert wordt het overlijden van Robert Armand de Haas (74), in de wandelgangen Rob genoemd, ervaren als een groot gemis. In zijn dorp was de woensdag aan hartfalen overleden De Haas een erg geziene man met hart voor de Indische gemeenschap. -
PREMIUMMet video
Recordaantal vacatures: thuiswerken, tiny house en korte werkweek als lokkertjes
Een recordaantal vacatures staat open, waardoor werkgevers van alles uit de kast halen om personeel te werven. Maar is een scooter of een tiny house wel genoeg? -
De ballen vliegen niet rond, want nu zijn er in de tennishal in Oss even eindexamens
OSS - Normaal vliegen er de ballen je om de oren, nu zitten leerlingen er te zweten voor hun eindexamens. Voor het tweede jaar op rij wordt de tennishal aan de Rusheuvelstraat gebruikt voor de laatste loodjes door scholieren van het Titus Brandsmalyceum (TBL) van scholenkoepel Het Hooghuis. -
PREMIUM
Berlijn, Barcelona en Marokko: zo gaat Femke (49) elk jaar gratis op vakantie
Je moet je huis netjes en schoon achterlaten voordat je vertrekt, maar dan kun je gratis vakantie vieren in het huis van een ander. Femke Breukels uit Utrecht is fanatiek huizenruiler: ,,We hebben al 10.000 euro bespaard.’’
-
PREMIUMmet video
Warmtepomp wordt kleiner en minder lelijk
Nederland moet massaal aan de warmtepomp. Maar zo klein zijn ze niet, dus waar laat je zo’n ding? En waarom zien die buitenunits eruit als een koelwagen? Een kijkje op de VSK Installatiebeurs. -
PREMIUM
Nieuwe Jumbo aan Vierhoeksingel in Oss: ‘Vier buitenmuren blijven staan, rest gaat er allemaal uit’
OSS - Een parkeerterrein dat eigenlijk alleen door bezoekers van een supermarkt wordt gebruikt, kan ook maar het beste door die supermarkt worden ingericht en beheerd. En dus verkoopt de gemeente Oss het terrein aan de Vierhoeksingel aan Jumbo Van Bergen. Die pakt niet alleen het buitenterrein aan, maar vooral ook de winkel. -
PREMIUM
Je jeugd weer herleven op het Moeschakamp
SCHAIJK - Het zomerkamp? Heel de dag huttenbouwen, van de kabelbaan sjezen en daarna knus rond het kampvuur zitten. Veel volwassen Schaijkenaren hebben mooie jeugd herinneringen aan het Moeschakamp. Ze kunnen deze nog één keer herleven. Op 23 juli wordt er een jubileumeditie van het kamp georganiseerd.