Burgemeesters krijgen meer macht over politie

Dat erkent minister Ferd Grapperhaus (Justitie) die nu aanpassingen gaat doen, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Hij maakt vandaag ook officieel bekend de politie uit te breiden met in totaal 1.111 agenten, waaronder honderden wijkagenten en rechercheurs, dat voornemen was gisteren al uitgelekt. 

Het besluit geldt als een belangrijke ingreep bij de politie. Sinds de vorming van de politie tot één landelijk korps, regent het klachten. Niet alleen was de reorganisatie duurder en taaier dan gedacht, ook de ict bleek een bende en er werd al snel geklaagd dat er te weinig wijkagenten waren aangesteld.

Minister Grapperhaus hoopt –in overleg met korpschef Erik Akerboom- een remedie te hebben gevonden. Zij stellen de komende vier jaar 769 nieuwe wijkagenten aan, 171 rechercheurs op zware criminaliteit, eenzelfde aantal op de aanpak van internationale misdaad en cybercrime. Naar de haperende ict en middelen als smartphones en auto’s gaat 64 miljoen. Om de vergrijzing binnen de politie op te vangen, wordt er geprobeerd 17.000 nieuwe agenten op te leiden de komende jaren.

Saillant is ook het ingrijpen op bestuurlijk vlak: burgemeesters en regionale politieleidingen krijgen meer te zeggen over waar de politie wordt ingezet. Dat is opmerkelijk omdat er bij de schepping van de Nationale Politie juist zo gehamerd werd op centrale aansturing. Een kritisch rapport stelde dat daarin ‘was doorgeschoten’. De touwtjes waren te veel bij de minister in handen, laat staan bij lokale burgemeesters. Grapperhaus zal niet toegeven dat de Nationale Politie op dit punt wordt teruggedraaid, maar daar heeft het toch alle schijn van.

Grapperhaus ligt toch al onder een vergrootglas. Onderzoekers concludeerden dat –nog los van hoe moeizaam de fusie was- ook de prestaties van de politie niet aantoonbaar vooruit zijn gegaan. Bovendien kregen duizenden agenten een andere functie of standplek wat een vertrouwensbreuk tussen de agenten en de korpsleiding veroorzaakte. Omdat de agenten verandermoe zijn, wil de minister daarom niet spreken van ‘grote veranderingen’. Hij wil ‘slechts’ zoeken nu naar ‘de juiste balans’.

De politievakbonden zijn kritisch. Zij hameren erop dat er veel meer agenten bij moeten komen om de Nationale Politie überhaupt tot een succes te maken. ,,Deze aantallen: het is een druppel op een gloeiende plaat,’’ zegt Jan Struijs (NPB). ,,Er wordt steeds meer gevraagd van de politie, dus in onze ogen zijn er meer mensen nodig dan men nu gaat aanstellen.’’