CDA en GroenLinks slaan handen ineen: nog dit jaar stopregeling nertsenhouders

Het coronavirus maakt de nertsenhouderij onhoudbaar in Nederland, stelt de Tweede Kamer. Eind april dook Covid-19 op bij de eerste nertsenfokkerijen. Inmiddels zijn er bij 13 van de 150 bedrijven, met name in Brabant, besmette dieren aangetroffen. Het kabinet besloot vorige week de bedrijven te ruimen, tienduizenden nertsen worden vergast. 

Wat een meerderheid van de Tweede Kamer betreft is de coronacrisis hét moment om te stoppen met de nertsenhouderij en niet pas in 2024, zoals is afgesproken. ,,Voorkomen moet worden dat de stallen nu geruimd worden en straks opnieuw worden gevuld met dieren”, stelde GroenLinks-kamerlid Laura Bromet.

Ook VVD en CDA, die sympathiseren met de nertsenhouders, zien dat in. Wel moet er dan een goede stopregeling voor de nertsenhouders komen, meent Jaco Geurts. VVD’er Helma Lodders beklemtoonde dat veel nertsenhouders hun bedrijf al lang runnen ,,Vaak werken hun zoons en dochters mee”. Volgens de PvdA is de vraag niet ‘of de nertsenhouderij in 2020 moet stoppen, maar hoe dat vormgegeven kan worden.’

In een onorthodoxe move sloegen CDA en GroenLinks vervolgens de handen in elkaar. Ze roepen het kabinet op om uiterlijk eind deze maand met een fatsoenlijke stopregeling te komen voor de nertsenhouders. Een Kamermeerderheid, waar oa VVD en ChristenUnie deel van uitmaken, is voorstander van de motie. ,,Als CDA en GroenLinks dit voorstellen, dan zal ik mijn partij adviseren dit te steunen”, zei Carla Dik-Faber van de ChristenUnie. Ook diverse andere partijen kwamen met moties om dit jaar al de stekker uit de nertsenfokkerijen te trekken. 

Minister Carola Schouten (Landbouw) zag ‘deze liefdesverklaring van GroenLinks en CDA’ met enige verbazing aan. Ze zegt dat het kabinet serieus wil kijken naar een stopregeling voor de nertsenhouders. ,,Ik werk daar momenteel aan.” Tegelijk heeft ze moeite met de eis in de motie om al eind deze maand met een regeling te komen. ,,Ik heb echt even tijd nodig, er komt behoorlijk wat bij kijken.” 

De wens van CDA, VVD en ChristenUnie om een stopregeling leidde tot flinke irritatie met coalitiegenoot D66. De liberaal-democraten vrezen dat de nertsenhouders veel te royaal gecompenseerd worden. Uitkopen zou al snel een miljoen euro per bedrijf kosten, bovendien zou hun financiële positie helemaal niet slecht zijn. ,,Het lijkt me volstrekt misplaatst om een kleine groep van 150 nertsenhouders zomaar 200 tot 300 miljoen euro te geven om bedrijven eerder te sluiten,” stelde D66-parlementariër Tjeerd de Groot.  

_{Tekst gaat verder na de foto}

Ook andere fracties drongen aan op een niet te riante compensatie voor de nertsenhouders. Alle andere door de corona-lockdown getroffen bedrijven krijgen immers ook slechts een deel van hun omzetverlies en loonkosten vergoed. Schouten zegt geen betrouwbare informatie over de financiële positie van nertsenhouders te beschikken, zowel niet over de sector als geheel als van individuele ondernemers. ,,Wel zijn de pelsprijzen sinds 2014 zijn gedaald. Het afgelopen jaar en dit jaar worden er verliezen gemaakt.”

Vele fracties, waaronder GroenLinks, Partij voor de Dieren en PVV, spraken tijdens het debat hun afschuw uit over de nertsenhouderij. ,,Het fokken van dieren voor bont is moreel verwerpelijk”, stelde Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. ,,De dieren worden in stalen kooitjes gehouden, elk jaar krijgen ze nieuwe pups die na een maand of zes worden vergast.”

Het ruimen van de 13 nertsenbedrijven kreeg desalniettemin brede steun in de Tweede Kamer. Diverse partijen vroegen zich af waarom het kabinet niet veel eerder daarmee startte. ,,Waarom pas vorige week en niet vijf weken geleden?” vroegen D66 en oppositiepartij SP zich af. ,,Het houden van nertsen brengt grote gevaren voor de volksgezondheid mee,” stelde PvdA-woordvoerster Lilianne Ploumen. Het CDA zei ‘met pijn in het hart het besluit tot ruimen van het Kabinet te steunen'. De VVD en PvdA spraken van de enige juiste beslissing. 

De PvdA vindt een stopregeling te vrijblijvend en wil dat het kabinet nertsenhouders in het belang van de volksgezondheid dwingt om al dit jaar te stoppen. Volgens Schouten is dat niet mogelijk. De bewindsvrouw wees er op dat de Tweede Kamer er in 2013 zelf voor koos om de nertsenfokkerij per 2024 te verbieden. ,,Die lange overgangstermijn was voorwaarde om nertsenhouders zonder het betalen van een schadevergoeding te laten stoppen.”

De kans dat de geruimde bedrijven hun kooien snel weer kunnen vullen met nertsen, zoals de Tweede Kamer vreest, is volgens Schouten klein. Ze wees op het afgelopen maand ingestelde vervoersverbod voor nertsen. Daarmee wil het kabinet voorkomen dat het coronavirus op meer nertsenbedrijven opduikt. ,,Zolang het verbod geldt, blijven de kooien leeg. De dreiging blijft er voorlopig.”