Grote zorgen bij Rutte: ‘Corona is bezig aan comeback’

,,Het virus is bezig met een comeback. De situatie is zorgelijk”, stelt de premier, die vanavond een dringende oproep deed aan ‘jong en oud’: ,,Neem de basisregels weer in acht.” Een nieuwe lockdown, zoals Nederland in maart onderging, is volgens minister De Jonge ‘gelukkig nog heel ver weg’.

Het aantal bevestigde coronabesmettingen in Nederland nam het afgelopen etmaal met 1977 toe, het hoogste aantal tot dusver. Reden genoeg voor het kabinet om op vrijdagavond een persconferentie te geven. ,,Heel ongebruikelijk, maar nodig”, aldus Rutte. In zijn toespraak bracht de premier de periode in het voorjaar in herinnering toen de ziekenhuizen vol lagen met coronapatiënten en de capaciteit op de intensive care nauwelijks voldeed. 

Dat het virus daarna ver kon worden teruggedrongen, kwam doordat het overgrote deel van de bevolking zich aan de regels hield. ,,Het was ons gedrag dat het verschil maakte”, aldus de premier.

,,Dat gevoel van noodzaak moet weer terug”, zegt Rutte. ,,Wat daarbij niet helpt, is het beeld dat het in de ziekenhuizen nu rustiger is dan in maart en april. Doordat momenteel vooral jongeren het virus oplopen, worden coronapatiënten minder ziek dan toen.”

Maar, zo waarschuwt de premier, als het aantal besmettingen in dit tempo blijft oplopen, is het ‘onvermijdelijk’ dat dit ook in de ziekenhuizen gaat doorwerken. ,,Dat kunnen en mogen we de zorg en de mensen die werken in de zorg niet aandoen.”

Het virus verspreidt zich op dit moment zo snel, dat Nederland binnen drie weken naar 10.000 besmettingen per dag gaat, stelt Rutte op basis van zijn experts. Hugo de Jonge doet er nog een schepje bovenop: ,,We zitten inderdaad al in een tweede golf als we kijken naar de groei van de besmettingen.”

Als het gaat om ziekenhuisopnames en bezette ic-bedden, is het nog niet zo ver, benadrukt hij. ,,Het is aan ons samen te voorkomen dat het zover komt. Omdat er inmiddels veel meer informatie beschikbaar is over het virus, kunnen we de tweede golf breken.”

De Jonge waarschuwt nog maar eens dat jongeren, de groep waarin het virus momenteel het snelst rondgaat, toch echt ook flink ziek kunnen worden. Bovendien gaan ook zij op zaterdag naar de supermarkt en op zondag op familiebezoek. ,,Onder de hele bevolking steekt het virus zo de kop op.”

Lees hier welke maatregelen de grote Nederlandse steden vanavond hebben genomen

Het kabinet kiest er overigens bewust voor om nog niet in te grijpen in de thuissituatie. Op dit moment blijft het advies om maximaal zes bezoekers thuis te ontvangen. Dat blijft landelijk zo, bevestigt De Jonge. ,,We hebben nog niet een manier gevonden hoe we daar verandering in kunnen brengen. Ik sluit niet uit dat dit de komende tijd nog gaat veranderen.” 

In zijn toespraak maakte De Jonge overigens nog bekend dat kinderen tot en met 12 jaar met milde klachten niet meer getest hoeven te worden op het coronavirus. Dat heeft het kabinet besloten na advies van het OMT, zei De Jonge. 

Kinderen met een snotneus, kriebelhoest of keelpijn kunnen gewoon naar school, aldus de minister. ,,Het verspreidingsrisico is heel gering.” Het scheelt ook drukte als ze niet meer getest worden. Ouders die hun kinderen toch willen laten testen mogen dat gewoon doen, zei De Jonge.

Gisteravond lekte al uit dat de horeca de sluitingstijden moet aanpassen. Zo mag er in de horeca vanaf 00.00 uur niemand meer naar binnen en moeten gelegenheden om 01.00 uur sluiten. Daarnaast mag een groep nog ‘slechts’ uit maximaal 50 mensen bestaan.

Directeur Dirk Beljaarts van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) noemde de maatregelen die gisteren naar buiten kwamen al ‘symboolpolitiek’ van het kabinet om daadkrachtig over te komen. Volgens hem zullen ze juist leiden tot verstoring van de openbare orde. Hij denkt dat als op één tijdstip alle cafés, restaurants en bars leeglopen, het uitgaanspubliek zich gaat verspreiden zonder toezicht, wat voor problemen zal zorgen voor de openbare orde en handhaving. 

Herman Hell, eigenaar van twaalf horecazaken in de regio Rotterdam, wijst op het belang van het tijdblok van 10.00 tot 02.00 uur: ,,Door de coronacrisis werken en lunchen mensen thuis, dus moet de horeca het hebben van diner en avondbezoek. Als het licht al om middernacht aan gaat, zullen mensen ‘s avonds wegblijven omdat ze alweer na anderhalf uur weg worden gestuurd.”

Won Yip, horecamagnaat in Amsterdam en investeerder, beaamt dat: ,,Veel kroegen zijn afhankelijk van de weekenden en dus van de uren na middernacht. Na een half jaar coronacrisis staan veel bedrijven op wankelen. De registratieplicht bracht een hoop rompslomp met zich mee, en nu deze maatregelen weer. Het probleem van de besmettingen los je hier niet mee op en de horeca gaat kapot.”

De strengere coronamaatregelen voor zes regio’s waar het virus de laatste tijd oplaait, gaan zondag om 18.00 uur in. Op de maximale groepsgrootte die zal worden afgekondigd, worden enkele uitzonderingen gemaakt. Daarbij wordt gedacht aan bijvoorbeeld begrafenissen, demonstraties en religieuze bijeenkomsten.

Voor samenkomsten met meer dan vijftig bezoekers geldt een meldplicht, bijvoorbeeld voor publiekelijk toegankelijke concerten in een park. Voor deze meldplicht geldt een uitzondering voor onder meer gelegenheden met een horecavergunning, religieuze bijeenkomsten, (super)markten, winkels, bibliotheken, culturele instellingen en vergelijkbare locaties waar er sprake is van een doorstroom van bezoekers.

Premier Rutte en minister De Jonge gaven vanavond een vervroegde persconferentie naar aanleiding van het sterk toegenomen aantal coronabesmettingen in Nederland. Het persmoment zou eigenlijk dinsdag zijn, maar is vervroegd vanwege het fors oplopende aantal besmettingen. Het afgelopen etmaal nam het aantal besmettingen met 1977 toe, het hoogste aantal tot dusver. 

De laatste persconferentie van Nederlands ‘coronagezichten’ Rutte en De Jonge dateert van 1 september. Toen werd onder meer verteld dat het aantal besmettingen stabiliseerde en dat nachtclubs en discotheken voorlopig gesloten blijven. Na een periode van controle, rukt het coronavirus nu juist weer in rap tempo op.

De voorzitter van de Amsterdamse horecabond is er zeker van dat vroege sluiting leidt tot veel afterparty’s in parken, thuis of op andere plekken waar geen zicht is op het naleven van de coronamaatregelen. ,,Hiermee jaag je jongeren de illegaliteit in. Iedereen gaat zich tegen het beleid verzetten met de kans op rellen. Dat hebben we al gezien in Den Haag en Utrecht.”

Evers snapt niet waarom juist de horeca wordt aangepakt. ,,De brandhaarden zitten in Nieuw-West en Zuidoost Amsterdam, rondom thuisfeesten en religieuze bijeenkomsten. Je laat nu de hele branche bloeden voor twee stadsdelen en ons goede gedrag van de afgelopen weken. Er zijn geen cijfers waaruit blijkt dat de horeca zo hard moet worden aangepakt. Van 150.000 bezoekers die we per week trekken zijn er 130 besmet gebleken.”