Nodige kritiek op fletse gezicht VVD na twaalf jaar regeren: ‘Te weinig discussie in de VVD?’
De VVD viert haar 75ste verjaardag. Er is de nodige kritiek op het fletse gezicht van de partij na twaalf jaar regeren. Maar kom daar niet om bij Frits Korthals Altes, die er vrijwel vanaf het begin bij was.
Henk Vonhoff zei tegen me: we worden de grootste. Ik geloofde dat niet.
De 91-jarige Frits Korthals Altes schuift vanavond aan bij een diner voor VVD-ereleden. Een select gezelschap van zeven, waarvan de 70-jarige oud-partijleider Gerrit Zalm de jongste is. ,,Ik denk dat ik de feestavond daarna niet meer meemaak’’, glimlacht de oud-minister en voormalig voorzitter van de Eerste Kamer.
Dat feest wordt gehouden vlakbij de plek waar in het toenmalige Amsterdamse Bellevue op 24 januari 1948 de VVD werd opgericht. Het politieke landschap in Nederland was voor de oorlog versplinterd, net als nu. Na de oorlog gingen meerdere liberale bewegingen op in een nieuwe partij. ,,Dit opent de mogelijkheid tot een nieuwe politieke ontwikkeling’’, zei oprichter Pieter Oud destijds.
Korthals Altes studeerde nog. Omdat de kiesgerechtigde leeftijd nog op 23 lag en je eerder ook geen partijlid kon worden, werd hij dat pas enkele jaren later. ,,Mijn leeftijdgenoot Henk Vonhoff zei altijd tegen me: we worden een keer de grootste. Ik geloofde dat niet.’’
Middenstanders
Maar in de loop der jaren zag hij twee dingen veranderen. In de jaren ‘70 wist de partij onder Hans Wiegel een bredere groep kiezers aan te spreken. ,,We noemden ons altijd wel volkspartij, maar we werden dat toen eigenlijk pas. Voor die tijd stemden vooral middenstanders op ons. En veel boeren uit de noordelijke provincies. Maar kiezers schoven op in onze richting door de verandering in welvaart en door de ontkerkelijking. Uiteindelijk was het Frits Bolkestein die ons bij de Statenverkiezingen van 1995 voor het eerst ook echt de grootste partij van het land maakte.’’
Daarnaast zag Korthals Altes hoe andere partijen verbrokkelden. ,,Onder Mark Rutte haalt onze partij ongeveer evenveel zetels als onder Ed Nijpels in 1982. Wij zijn redelijk stabiel gebleven, maar de rest is kleiner geworden. We hebben nooit meer dan 50 zetels gehaald, zoals de PvdA en CDA ooit.’’
Kanttekeningen
Korthals Altes zet daarom kanttekeningen bij het succes van zijn partij de laatste jaren. Hij noemt de verbrokkeling van de politiek ‘een bedenkelijk verschijnsel’. De Nederlandse politiek lijkt weer net zo verdeeld als vóór de oprichting van zijn partij, wat het besturen van het land ingewikkeld maakt.
,,En ik zie zo snel niet waar daartegen is te doen. Een kiesdrempel zeggen sommigen, maar die komt er nooit. Kleine partijen stemmen niet voor iets waardoor ze zelf verdwijnen. Ze zouden wel gek zijn! En een districtenstelsel helpt ook niet. Dat kenden we voor de oorlog en toen zaten er ook zeventien partijen in de Kamer.’’
Gebrek aan visie
Visie wordt vaak achterhaald door de werkelijkheid
De VVD zal niet altijd de grootste partij blijven. Maar Korthals Altes weigert te geloven dat de VVD net als CDA en PvdA ook zal verkruimelen: ,,We hebben een redelijk trouwe achterban.’’
Alle interne kritiek binnen zijn partij, zegt hij daarom niet te begrijpen. ,,Er zou te weinig interne discussie zijn. En te weinig visie onder Rutte. Discussie is toch geen doel op zich? Het gaat om de standpunten. En als je het daar niet mee eens bent, moet je niet zeuren maar proberen die te veranderen. Zo werkt het in een partij. En visie wordt vaak achterhaald door de werkelijkheid. Daar heeft Rutte groot gelijk in. Als je maar vasthoudt aan je principes. De VVD is altijd een partij geweest voor het dragen van eigen verantwoordelijkheid en een overheid die alleen aanvult als mensen tekort komen. Daarin is niets veranderd die 75 jaar.’’
Bekijk onze video’s op het gebied van politiek in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Getest: dit is de beste wasdroogcombinatie
Wat is de beste wasdroogcombinatie? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Met video3
Dit is nu de meest verkochte autokleur ter wereld
Chemieconcern BASF heeft uitgezocht wat wereldwijd de populairste exterieurkleuren van nieuwe auto’s zijn. De verrassing is dat er steeds meer bijzondere kleuren bijkomen, zoals bijvoorbeeld ‘violet’. Bij de top 3 is het al jaren stuivertje wisselen tussen zwart, wit en grijs. -
Rutte en z’n ploeg gaan naar Davos, complotsfeer of niet
Het kabinet reist deze week ‘gewoon’ weer af naar Davos, waar het World Economic Forum samenkomt. En negeert daarmee de angst van complotdenkers die er een wereldwijde schaduw-regering in zien. -
PREMIUM
Na groot corruptieschandaal blijft deemoed uit: ‘In wat voor bubbel leef je dan?’
Leden van de sociaaldemocraten in het Europees Parlement zijn betrokken bij een groot corruptieschandaal. Andere partijen vinden dat de fractie te weinig zelfreflectie toont. En niet alleen andere partijen. -
PREMIUMOnder politici
De tol van jarenlang regeren: na jarenlang compromissen sluiten is VVD uitgehold
Elke week schrijft politiek verslaggever Hans van Soest over wat er speelt in Den Haag in Onder Politici. Deze week: de tol van jarenlang regeren.
-
Minister weigert klaphamerverbod, geeft geen gehoor aan ouders overleden Bram (12)
Minister Dilan Yesilgöz van Justitie en Veiligheid geeft geen gehoor aan de oproep van de ouders van Bram (12) uit Haaksbergen. Zij vindt een een landelijk verbod op klaphamers niet nodig. Gemeenten moeten dit zelf regelen, zegt zij. De VVD-fractie in de Tweede Kamer pleitte voor een landelijk verbod. -
-
-
Mijn bevalling
Doete is verloskundige en heeft een ‘droombevalling’: ‘Ik voelde dat ik al op 9 centimeter zat’
Bevallen: vrouwen doen het al eeuwen en raken er nooit over uitgepraat. Bevallingen zijn prachtig, loodzwaar en veranderen je leven. In deze serie bevallingsverhalen creëren ouders openheid door het eerlijke verhaal van hun bevalling te delen. Verloskundige Doete Reitsma (33) wist zeker dat ze in het ziekenhuis wilde bevallen, tot ze zwanger werd. -
met video
Minister Kuipers verhoogt prijs van medicijnen waar weinig aan verdiend wordt
Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) verhoogt de maximale prijs van medicijnen waar relatief weinig aan wordt verdiend met 15 procent. Dit moet leveranciers aanmoedigen om deze geneesmiddelen beschikbaar te houden voor Nederlandse patiënten.