Op tv probeert Rutte formatie vlot te trekken, Omtzigt bereid tot gesprek
VideoVia een tv-optreden bij Nieuwsuur deed VVD-leider Mark Rutte gisteravond (maandag) een poging de formatie op de rails te houden, mede door een hand in eigen boezem te steken. Om het wantrouwen aan zijn adres weg te nemen, erkende Rutte dat ‘zaken anders moeten’.
Een panklaar recept om het vertrouwen in hem te herwinnen, had Rutte duidelijk niet. Wel erkende hij dat er ‘dingen niet zijn goed gegaan’. ,,En dat er zaken anders moeten.”
Sinds zijn verkiezingsoverwinning stortte Ruttes optreden de formatie en het vertrouwen van collega-politici in diepe crisis. Hij bleek over het lot van CDA’er Pieter Omtzigt (‘functie elders’) binnenskamers te hebben gesproken - en daarover te hebben gelogen. En toen de woede daarover amper geluwd was, borrelden er ook nog notulen op van ministerraden over de Toeslagenaffaire, na onthullingen van RTL Nieuws. Weer was het beeld dat Kamerleden zijn tegengewerkt door de machinerie onder Ruttes leiding.
Alles refereerde aan de lelijke kant die Rutte al langer toegedicht krijgt: te veel leugens, te veel sorry’s en te vaak geheugenverlies.
Hand in eigen boezem
Rutte stak daarover – enigszins – een hand in eigen boezem: ,,Ik lieg niet, ik probeer geen dingen toe te dekken. Maar ik zie hoe mensen denken: ‘Het is wel handig dat hij het niet weet’. Ik moet me dus nog veel meer afvragen bij wat er op mijn bureau komt: weet ik voldoende? Ken ik de details? Ik kan het niet meer rechtzetten, maar dat is dus niet altijd zo geweest.”
Tegelijk ging Rutte niet door het stof. Al sinds de jaren 80, zo haalde hij aan, werd informatie aan publiek en pers onthouden om ambtenaren te beschermen, omdat hun opvattingen daarin te lezen waren. ,,Ik ben hier ook niet om boete te doen.”
Wel zei hij dat ‘zaken anders moeten’. Zo wil hij niet langer binnenskamers – met coalitiepartijen – de grote besluiten bedisselen nog voordat de Tweede Kamer daar aan te pas is gekomen. Rutte heeft dat in de weg gezeten, zei hij. ,,In een streven naar goede sfeer in het kabinet, ook naar snelle besluitvorming en inderdaad het behouden van controle, heb ik bijgedragen aan laten wegebben van grotere tegenstellingen in de politiek.”
Het zogeheten ‘primaat’ voor grote besluiten moet weer in de Kamer komen te liggen, en in de ministerraad op vrijdag. ,,Die mogen wat mij betreft tot 22.00 uur ’s avonds duren.”
Rutte kondigde eerder ‘radicale ideeën’ aan, maar deed weinig nieuwe uit de doeken. Eerder al zei hij er voorstander van te zijn dat een volgend kabinet een dunner regeerakkoord maakt, zodat beleid niet al van meet af aan vastligt. Ook moet een nieuw kabinet volgens hem minder beslissingen overlaten aan maatschappelijke organisaties. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij het Klimaatakkoord, waar de Tweede Kamer uiteindelijk nog maar weinig invloed op had.
Charmeoffensief
Ruttes interview is vooral een charmeoffensief in de verschrikkelijk moeizame formatie. Die zit muurvast omdat meerdere partijen hebben aangegeven niet met Rutte in een kabinet te willen stappen - er was te veel gebeurd. Ruttes ideeën over die zogenoemde ‘nieuwe bestuurscultuur’ kunnen dat chagrijn maar deels wegnemen, waarschijnlijk.
PVV, SP en Bij1 sluiten samenwerking met Rutte uit. Partij voor de Dieren, Denk en BBB zeggen samenwerking ‘niet geloofwaardig’ te vinden.
Toch zit bij andere partijen de deur niet dicht: PvdA en GroenLinks wilden eerst van Rutte horen hoe hij zelf dacht het vertrouwen te kunnen herstellen. Dat heeft hij nu verteld. Rutte moet beseffen dat het pas stap één is, woensdag komt hij de andere partijen onder ogen tijdens een debat in de Tweede Kamer over de formatie.
Tegelijk kent Rutte zijn macht. Hij merkte bij Nieuwsuur droogjes op dat het toch echt de VVD is die ‘de verkiezingen heeft gewonnen’. Een meerderheidskabinet zonder VVD is vrijwel onmogelijk. ,,Ik heb 2 miljoen voorkeursstemmen. Het zou raar zijn als ik nu zou zeggen: ik stap op.’’
Omtzigt
Hij durfde alweer uit te kijken naar de coalitievorming, waar hij ook graag het CDA bij wil betrekken, mét de veelbesproken Pieter Omtzigt. Rutte verklapte dat hij ‘na sms-contact’ binnenkort een gesprek met de CDA’er heeft.
Omtzigt liet op Twitter weten dat hij ‘altijd‘ tot een gesprek bereid is, ‘maar dat het op dit moment niet lukt dit soort gesprekken te voeren’. Rutte wilde volgens hem vrijdag een gesprek. Omtzigt zit al maanden ziek thuis. Het herstel ‘gaat langzamer dan gehoopt door de aanhoudende stroom zaken rond mijn persoon’.
Wat vond jij van het televisieoptreden van demissionair premier Mark Rutte?
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Bekijk hier al onze video’s over de politiek:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Altijd maar reizen voor je werk, is dat nou wel zo leuk? ‘Moest wel eens een verjaardag van mijn kind missen’
Elke dag na je werk naar huis, dat is niet voor iedereen de realiteit. Deze drie Nederlanders waren soms vaker onderweg dan thuis. Hoe is het om veel te reizen voor je baan en hoe gaat het thuisfront daarmee om? -
PREMIUM
Compensatie voor gestegen prijzen? Coalitie vraagt om geduld, oppositie wil nú actie
Onder druk van exploderende prijzen voor boodschappen en energie broedt de coalitie op extra koopkrachtcompensatie. Het financiële hulppakket vergt meer overleg, maar ‘extra stappen’ volgen wel, beloven partijen. -
PREMIUM
Ruim 11.000 veeboeren moeten stoppen door stikstofplannen kabinet
Nieuwe cijfers laten zien dat door de stikstofplannen van het kabinet bijna een derde van de veehouderijen moet verdwijnen. Het had ook minder gekund, maar daar koos het kabinet niet voor. -
Krijgsmacht bereikt grens: ‘Nee’ verkopen aan Oekraïne dreigt
Nederland bereikt de grens van wat het nog kan doen om Oekraïne met militair materieel te steunen. De magazijnen van Defensie raken leeg, ondanks de miljarden die de krijgsmacht erbij heeft gekregen. -
Tachtig procent van de Europese automobilisten kent dit waarschuwingssymbool niet
Waarschuwingssymbolen in de auto die aangeven dat er iets mis is, kunnen in de loop van de tijd veranderen, vooral wanneer de techniek aan boord verandert. De opkomst van hybrides en elektrische auto's kan voor een hoop verwarring zorgen.
-
Zo deel je zo min mogelijk persoonlijke data met Facebook
Steeds meer mensen maken zich zorgen over wat Facebook met hun persoonlijke data doet. Met onderstaande tips hou je zoveel mogelijk informatie privé. -
Minister Harbers: Kofferchaos Schiphol ‘verschrikkelijk om te zien’
Vliegtuigmaatschappijen zijn verantwoordelijk voor de stapels koffers die op Schiphol achterblijven, en moeten ‘hun leven beteren’. Dat zei minister Mark Harbers (Infrastructuur, VVD) vandaag na de ministerraad. ,,Ze moeten leveren wat ze verkocht hebben, namelijk een reis en de koffer die je meebrengt.” -
Half miljard uit fonds versneld naar stikstofplannen provincies
Het kabinet haalt alvast een half miljard euro uit het stikstoffonds naar voren om plannen die provincies al klaar hadden liggen uit te voeren. Minister Christianne van der Wal wil zo ‘verloren jaren’ voorkomen. Gedwongen uitkoop van boeren is niet aan de orde, benadrukt ze.
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer