Oproep Kaag (D66) en Klaver (GroenLinks): Ga niet in colleges met Forum en PVV

Daarop keerden ook VVD-leider Mark Rutte en CDA-leider Wopke Hoekstra zich tegen lokale samenwerking met FvD en PVV. Hoekstra stelde dat het aan de lokale afdelingen is maar ook dat hij vindt dat ‘het niet kan’. Op een campagnebijeenkomst in Leiden noemde Rutte volgens NRC FvD ‘niet fatsoenlijk’ en PVV ‘weglopers’ waar lokale VVD’er beter niet mee kunnen samenwerken.

Volgens Kaag maken de partijen ‘bevolkingsgroepen verdacht’, spreken ze over ‘tribunalen’, intimideren ze Kamerleden, maken ze journalisten verdacht en bagatelliseren ze de Holocaust, door die te vergelijken met coronamaatregelen. ,,Het extremisme draagt op straat foute vlaggen of een fakkel. In de Tweede Kamer draagt het een das. En nu klopt het op de deuren van raadzalen in alle delen van Nederland.’’

FvD-Kamerleden dreigden andere politici recent in debatten met ‘tribunalen’ en leken in een coronadebat op te roepen tot wetteloosheid. Kamervoorzitter Vera Bergkamp greep toen in. Zij besloot gisteren vaker in te grijpen. 

Kaag verwijt Forum voor Democratie en PVV dat ze ‘gevoelens van angst en rancune exploiteren voor politiek gewin’. Bij de campagne-aftrap zei ze wel dat haar partij niet de rug wil keren naar de kiezers van die partijen. ,,Mensen die zich in de steek gelaten voelen. Waar te veel armoede, discriminatie en eenzaamheid is. En waar de overheid niet altijd in staat is gebleken naast mensen te staan.’’

,,GroenLinks gaat niet samen met extreemrechts deelnemen aan het gemeentebestuur”, zei Klaver vanmiddag op het GroenLinks-partijcongres in Rotterdam, die ook de PVV een partij vindt die de rechtsstaat ondermijnt. Ook hij roept zijn collega-partijleiders op ‘dezelfde democratische grens te trekken’. 

,,Wij willen na de gemeenteraadsverkiezingen onderhandelen over woonbeleid en verbetering van sociale voorzieningen”, aldus Klaver. ,,Niet over de spelregels van de democratische rechtsstaat. Die staan vast.” Formeel beslissen lokale GroenLinks-afdelingen overigens zelf met wie zij in het gemeentebestuur stappen. 

PVV-leider Geert Wilders noemde D66 en GroenLinks in een boze tweet ‘de nieuwe fascisten’. Volgens hem is het ‘arrogant’ om 1 miljoen PVV-stemmers ‘in het foute kamp te stoppen’.

Veel politieke partijen sloten samenwerking met Forum voor Democratie en de PVV al in de verkiezingscampagne van 2021 uit. Lokaal gebeurde dat nog niet zo stellig. In het Brabantse provinciebestuur werkten VVD en CDA vanaf 2020 korte tijd samen met FvD. De twee partijen kwamen daar later van terug na ‘een groot aantal FvD-incidenten’ (CDA) en problemen met de ‘bestuurlijke stabiliteit’ (VVD), na het vertrek van een FvD-Statenlid.

Klaver vreest dat Nederland afkoerst op politiek geweld, zoals dat op 6 januari 2021 ook in de Verenigde Staten gebeurde. Een onderzoekscommissie bekijkt of toenmalig president Trump een rol had bij het opjutten van een woedende menigte. ,,Het is één rechte glijbaan naar geweld. Laat het in Nederland niet zover komen. Ook hier zijn er politici die mensen ophitsen, tegenstanders intimideren en zich weigeren neer te leggen bij besluiten van democratische meerderheden. Het is tijd om op te staan en een duidelijk signaal te laten horen: dit is niet normaal. Dit is niet acceptabel in een democratie.”

De gemeenteraadsverkiezingen zijn op 14, 15 en 16 maart. Forum voor Democratie doet dit jaar in een vijftigtal gemeenten mee, PVV in 30. D66 in ruim 250, GroenLinks in 228 (in 50 daarvan met een combinatielijst). In een recente peiling van I&O Research staan Forum en PVV op winst ten opzichte van de uitslag van de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2018. D66 en GroenLinks staan in die peiling op verlies.

VVD-leider Mark Rutte zei vandaag tijdens een campagnebezoek aan de Leidse VVD dat hij niet verwachte dat lokale VVD-afdelingen met PVV of FvD in zee zullen gaan. ,,Ik denk niet dat het nodig is, maar desnoods roep ik ze ertoe op”, zei de premier.

CDA-leider Wopke Hoekstra is eveneens geen voorstander van lokale samenwerking met de PVV en Forum voor Democratie. Dat zei hij zaterdag desgevraagd. Uiteindelijk is het aan lokale CDA-afdelingen om hierover te besluiten, maar ‘ik vind dat het niet kan’, aldus Hoekstra. Het is zijn ,,overtuiging dat men allemaal tot diezelfde afweging zal komen.” Ook ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers herhaalde  zaterdagnacht in een NPO1-radioprogramma dat hij samenwerken met FvD en PVV ‘niet geloofwaardig’ vindt. ,,Ook niet lokaal.”