Politici bakkeleien over geld voor partijen

In een Haags café is onlangs ruzie ontstaan tussen verschillende politieke partijen. Ze liggen met elkaar overhoop om de financiering van partijen.

Laurens Kok en Tobias den Hartog 15-12-17, 07:00

Geertje wordt weer gematst!
Selçuk Öztürk, DENK

De partijen waren verzameld op de bovenetage van het Haagse café Millers om te worden bijgepraat over nieuwe regels die eraan zitten te komen over hoe partijen aan geld komen, zowel door subsidie van de overheid als via particuliere giften. Wat twee weken geleden begon als een gezapige bijeenkomst met partijvoorzitters en andere afgevaardigden, ontaardde uiteindelijk in tirades, snerende opmerkingen en verwijten over en weer. Vooral Thierry Baudet van Forum voor Democratie eiste een hoofdrol op, evenals Selçuk Öztürk van Denk.

Baudet toonde zich volgens meerdere aanwezigen luidkeels verbolgen over het feit dat een door het kabinet ingestelde commissie wil dat ook lagere giften voortaan sneller openbaar moeten worden gemaakt. Nu mogen donateurs nog anoniem blijven als ze minder dan 4.500 euro geven. ,,Daar kun je net met een paar man fatsoenlijk van uit eten!,’’ riep Baudet volgens de getuigen uit. Hij wil juist ruim baan voor anonieme gevers.

Drempel omhoog

Baudet houdt zijn opmerking desgevraagd staande: ,,Ga maar eens eten met je campagneteam van twintig man.’’ Hij wil dat de drempel juist omhoog gaat: giften tot wel 500.000 euro zouden volstrekt anoniem moeten kunnen worden overgemaakt. Baudet: ,,Ik snap dat mensen die wat centjes hebben en een partij steunen dat niet in de krant willen hebben.’’

Privacy gaat voor transparantie, bevestigt hij. ,,Joh, dit zijn gewoon kartel-beschermende maatregelen, want Nederlanders durven niet snel aan te geven dat ze nieuwe partijen steunen.’’

Subsidie

De PVV vindt al langer dat giften goeddeels anoniem zouden moeten kunnen zijn. Toch was er niemand namens de partij komen opdagen. Niettemin zal leider Geert Wilders blij zijn: volgens aanwezigen gaat de commissie voorstellen dat partijen alleen op basis van hun zetelaantal subsidie van de overheid gaan krijgen. Nu moet een partij daarnaast ook nog tenminste duizend leden hebben, maar de PVV voldoet niet aan dat criterium omdat Wilders het enige lid is.

Door de wijziging kan de PVV, als een-na-grootste fractie in het parlement, in één klap jaarlijks zo’n twee miljoen euro subsidie tegemoet zien. Dat besef deed Denk-partijvoorzitter en Tweede Kamerlid Öztürk in woede ontsteken. ,,Geertje wordt weer gematst!’’, riep hij uit.

Öztürk zegt in een reactie dat het beter is als partijen onder controle van leden staan indien ze veel gemeenschapsgeld krijgen. Hij bevestigt dat hij dit ook in het Haagse café heeft betoogd. ,,Dat heb ik gezegd ja. Het gaat erom dat er checks en balances zijn als partijen geld krijgen. Dat is meer in evenwicht als een partij leden heeft.’’

Commissie-Veling

Op de bijeenkomst in het Haagse bovenzaaltje waren naast Baudet en Öztürk verder onder meer de voorzitters Christianne van der Wal (VVD), Ruth Peetoom (CDA) en Letty Demmers (D66) aanwezig, evenals de directeur van het PvdA-partijbureau en de penningmeester van de SP. Daarnaast was de voorzitter van de commissie, voormalig ChristenUnie-leider Kars Veling, van de partij om de hoofdlijnen van zijn conclusies alvast te delen. De commissie wordt geacht voor 31 december officieel verslag uit te brengen.

Volgens diverse aanwezigen zal de commissie-Veling ook aan minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren voorstellen om buitenlandse financiering van partijen wettelijk te verbieden. Die maatregel is een streep door de rekening van de PVV, omdat die partij jaarlijks enkele tienduizenden euro’s van het Amerikaanse David Horowitz Freedom Center krijgt.