Rutte heerst, oppositie krijgt niets gedaan

Ze duwden, trokken en sleurden, maar na twee dagen debatteren gaf premier Mark Rutte geen millimeter toe op de oppositie in de discussie over de afschaffing van de dividendbelasting.

Maarten van Ast & Tobias den Hartog 21-09-18, 10:20 Laatste update: 21-09-18, 22:09

Een kleine twee uur had Rutte nodig, maar droef overzag de oppositie in de Tweede Kamer de slotsom. Namelijk: de afschaffing van de dividendbelasting staat nog steeds op de agenda van het kabinet.

Rutte hield de Tweede Kamer voor–zoals hij al maandenlang doet- hoe ‘cruciaal’ de maatregel is voor de Nederlandse economie. Bedrijven zouden minder snel hierheen komen of misschien zelfs weggaan als de belasting niet wordt afgeschaft, aldus de premier. En nee, dat was ‘als bij alle belastingmaatregelen’ niet ‘100 procent te onderbouwen’, maar er zijn wel degelijk ‘deskundigen’ die het met hem eens zijn.

Rookgordijn

GroenLinks-leider Jesse Klaver, SP-voorvrouwe Lilian Marijnissen en PvdA-fractieleider Lodewijk Asscher deden pogingen gaten in dat verhaal te vinden. Door op het gebrek aan bewijs voor zijn stelling te wijzen. Of hoezeer het geld op andere wijze besteed kan worden. Asscher: ,,U bent de voorman van dit land, niet van de grote bedrijven die u zich laat chanteren.’’ Hij sprak van een ‘Ruttiaans rookgordijn’.

Ook PVV-leider Geert Wilders deed verwoede pogingen. ,,U bent niet de premier van Nederland, maar van Rutte-land,’’ concludeerde hij echter bitter.

Herstelwet

Rutte hield de rug toch recht. Hij weet dat Klaver inmiddels een ‘herstelwet’ paraat zou hebben. Die moet dan de afschaffing weer terugdraaien bij de eerst mogelijke kans.

Saillant daarbij was dat GroenLinks misschien wel op de steun van de SGP kan rekenen, waarmee de oppositie geheel verenigd is. SGP-leider Kees van Staaij noemt de afschaffing ‘kwetsbaar’ en hekelt de argumentatie. ,,De argumenten zijn dunner geworden en de maatregel duurder.’’

Wankel

Het is wel erg mager wat het kabinet laat zien
Lodewijk Asscher, PvdA

Rutte weet zich mogelijk dus slechts gestut door de 76 zetels van de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Een wankele basis. Zeker omdat er begin volgend jaar Eerste Kamerverkiezingen zijn. Daar dreigen de coalitiepartners hun meerderheid in die senaat te verliezen, en daarmee de steun voor het afschaffingsplan. Nog los van de Eerste Kamerleden die op eigen houtje gaan muiten: van veel senatoren is onbekend of ze de maatregel wel steunen.

Hoewel het kabinet beloofde ‘een hand te reiken’ naar de oppositie leverden de Algemene Beschouwingen dus al met al weinig toenadering op. Sterker, Lodewijk Asscher (PvdA) was ronduit teleurgesteld. ,,Het is wel erg mager wat het kabinet laat zien. De uitgestoken hand is kennelijk in de zakken van gewone Nederlanders verdwenen.’’

Overbevolking

Niet dat het debat de oppositie niets opleverde. Zo komt er een nieuw onderzoek naar overbevolking in Nederland in 2060. Mogelijk telt ons land in dat jaar zo’n twintig miljoen inwoners, vooral door immigratie. Coalitiepartijen CDA en VVD hadden hierom gevraagd. Volgens premier Mark Rutte moeten het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dit gaan doen, is nu de afspraak.

Rutte stelde zich daarnaast ronduit kritisch op over het plan van partijgenoot Klaas Dijkhoff om criminaliteit in probleemwijken dubbel te straffen. Dijkhoff zag het als maatregel van een breder voorstel om de ‘mislukte integratie’ in achterstandswijken aan te pakken. Hij wil bijvoorbeeld ook dat kinderen in die buurten verplicht naar de opvang gaan, zodat zij niet met een taalachterstand aan de basisschool beginnen. Daarnaast wil Dijkhoff dat er verplichte lessen komen over 'democratische waarden en tradities’. Wie niet meewerkt, kan worden gekort op kinderbijslag of uitkering.

Rechtsstatelijk

We hebben volgens mij hetzelfde doel voor ogen, maar we moeten kijken welke route we willen bewandelen
Premier Rutte

Voor de dubbele straffen schoot een deel van de Kamer –en coalitiepartners VVD en CDA- in het verkeerde keelgat, maar Rutte wil wél aspecten van het bredere plan bekijken 'zolang dat rechtsstatelijk kan'. Hij zegde daarbij toe 'studie te doen' naar de situatie in Denemarken, waar wetten van kracht zijn die Dijkhoff inspireerde. Rutte: ,,Maar ik wil ook kijken naar andere landen, zoals Duitsland. We hebben volgens mij hetzelfde doel voor ogen, maar we moeten kijken welke route we willen bewandelen.’’

Zo wandelden de Kamerleden uiteindelijk weg met een beperkt aantal toezeggingen op zak. En met een standje van Kamervoorzitter Khadija Arib, overigens. Zij hekelde het taalgebruik tijdens het debat, dat ze ‘te hard’ en ‘te grof’ noemde. Woensdag kwam het eerst tot een confrontatie tussen PVV-leider Geert Wilders en Denk- fractieleider Tunahan Kuzu die elkaar zeiden ‘op te rotten’ uit het land. Wat later verwees Wilders naar een de recente affaire rond D66-leider Alexander Pechtold. Een D66-raadslid zei na verbroken relatie met Pechtold ook de partij vaarwel. Volgens Arib moet een debat ook kunnen ‘zonder persoonlijk’ te worden.