Verdachte móet voortaan naar slachtoffer luisteren in de rechtszaal

Daarnaast krijgen slachtoffers of nabestaanden ook spreekrecht tijdens zittingen waarin besloten wordt over de tbs-verlenging van gestraften. Daar kunnen slachtoffers aangeven of zij bijvoorbeeld bescherming nodig hebben via een contact-of straatverbod.

Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) zegt dat de verdachte van een ernstig misdrijf ‘straks geen keus meer heeft’. ,,Je moet er gewoon zijn in de rechtszaal. Dit is wel het minste wat je kunt doen voor het slachtoffer of de nabestaande. Zij moeten de kans hebben om ook aan de verdachte te vertellen wat het misdrijf met hen heeft gedaan. Die aanwezigheid kan ook enorm helpen bij de verwerking van zo’n heftige gebeurtenis.”

Op het plan is overigens ook veel kritiek. Rechtsgeleerden vinden dat uitgebreide aandacht voor slachtoffers niet eerlijk is tegenover verdachten die misschien wel onschuldig zijn. Zij worden immers (als ze onschuldig zijn) geconfronteerd met verklaringen die hen helemaal niet betreffen.

Volgens die strafrechtgeleerden zou er pas na uitspraak door de rechter ruimte moeten worden geboden aan nabestaanden of slachtoffers.

Ook een belangrijk adviesorgaan van het kabinet, de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, noemde het ‘onwenselijk’.  ,,Mogelijk zal een deel van de slachtoffers niet naar de zitting komen om een confrontatie met de dader te vermijden.’’

Bovendien denkt de RSJ dat de plannen indruisen tegen de ‘fundamentele rechtsbeginselen’ van een verdachte. ,,Een belangrijk recht van de verdachte is dat hij voor onschuldig wordt gehouden tot het tegendeel wordt bewezen. Dat de verdachte verplicht wordt geconfronteerd met de beschuldigende verklaring van het slachtoffer terwijl de schuld van de verdachte nog niet vaststaat, is niet in lijn met dit recht’', schreef de RSJ eerder.