VVD, D66 en CDA praten vandaag verder over doorstart huidige kabinet

De formatiegesprekken worden vandaag om 12.30 uur hervat. Voor die tijd voert de D66-fractie digitaal overleg over hoe het nu verder moet: willen ze opnieuw onderhandelen over een kabinet met de ChristenUnie? 

Even voor 21.00 uur kwam VVD-leider Rutte gisteren naar buiten bij zijn fractieberaad in de Tweede Kamer. ,,Wij hebben heel grondig gesproken met de fractie’’, zei hij. ,,Er ligt een verzoek van de informateur om na te denken over een bepaalde variant die zou kunnen leiden tot het voeren van inhoudelijke gesprekken tussen partijen. Maar welke variant dat is, en wat de uitkomst is van het fractieberaad, kan ik niet zeggen.”

Kaag en Hoekstra wilden bij het verlaten van Het Logement in Den Haag, rond 18.45 uur, ook weinig kwijt. ,,Wij hebben goede en stevige gesprekken gevoerd en wij gaan ons nu beraden als D66-fractie’’, zegt Kaag. Haar partij heeft nog geen besluit genomen en praat vanochtend dus verder.

Volgens Haagse ingewijden ziet informateur Remkes een doorstart van het huidige demissionaire kabinet - met VVD, D66, CDA en ChristenUnie - als ‘laatst overgebleven optie’. Hij heeft deze optie gistermiddag voorgelegd aan negen partijleiders in één-op-één-gesprekken in een zogenoemde biechtstoelprocedure. Remkes heeft de partijen ook gevraagd naar hun mening over een extraparlementair kabinet. Maar daarvoor kreeg hij de handen niet op elkaar. Zo waren PvdA en GroenLinks niet enthousiast. De ChristenUnie bleek de enige partij te zijn die heil zag in een extraparlementair kabinet. Daarop besloot Remkes dat het beter is om een gewoon meerderheidskabinet voor te stellen.

^{(Artikel gaat verder na de video)}

De partijen hebben gisteren sinds 11.30 uur gepraat over de formatie. ,,Alle partijen hebben gezegd waartoe ze bereid zijn’’, liet GroenLinks-leider Jesse Klaver weten. ,,Gewoon een nieuw meerderheidskabinet, dat willen wij. Wij zijn bereid om met zes partijen te gaan praten. Het is nu aan VVD, D66 en CDA om te bepalen wat ze willen.’’

Volgens Haagse ingewijden is de kans op nieuwe verkiezingen zeer klein. Informateur Remkes stuurt aan op ‘inhoudelijke gesprekken’ en dus onderhandelingen over een nieuw kabinet. Daarmee zou de formatie - op dag 197 na de verkiezingen - eindelijk op gang komen. De teleurstelling bij PvdA en GroenLinks is achter de schermen nu al  groot: Lilianne Ploumen (PvdA) en Klaver hoopten in een kabinet te stappen met VVD, D66 en CDA. Maar D66-leider Kaag lijkt haar voorkeurscoalitie te laten varen.

_{(Artikel gaat verder na de foto)}

Dat informateur Remkes een doorstart van het huidige kabinet als serieuze optie ziet, is opmerkelijk. Maandag zei Remkes nog dat hij het werk van zijn voorganger Mariëtte Hamer niet wilde overdoen. ,,We gaan niet terug naar de varianten die onder mijn voorganger als informateur hebben gecirculeerd’’, zei hij toen na een lange dag vergaderen. Hamer onderzocht onder meer de mogelijkheid om door te gaan met kabinet-Rutte 3. 

Maar D66-leider Sigrid Kaag blokkeerde zo’n doorstart lange tijd: zij vond dat ‘het roer om’ moest en wilde niet nog eens met de ChristenUnie én het CDA regeren. Afgelopen zondag liet ze die blokkade los. Ze stelde toen nog wel de voorwaarde dat ze eerst met zes partijen over een nieuw kabinet wil praten: VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie. Maar ze gaf ook aan een doorstart van Rutte-3 niet uit te sluiten: ,,Als je met zes begint - zonder een dictum te geven waar het niet mag eindigen en wel mag eindigen - zijn natuurlijk alle variaties mogelijk. Wij hebben de blokkades opgeheven. Dan moet je niet kinderachtig doen over een minder wenselijke uitkomst.’’

Gisterochtend wilde Remkes nog één keer in gesprek met VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, Volt, SGP en fractie Den Haan. Van hen wilde hij weten of en hoe ze willen samenwerken. Hij hoopte dat dit het moment zou worden dat partijen alsnog blokkades opheffen en serieuze concessies doen. Voordat hij naar binnen ging zei Remkes ‘geen zin in flauwekul’ te hebben. De start van ‘D-Day’ verliep chaotisch. Diverse partijleiders liepen zonder de pers te woord te staan naar binnen, anderen wisten niet waarom ze eigenlijk uitgenodigd waren.