‘Zet btw op kranten op 0 en subsidieer bezorging’

,,Dat scheelt al gauw een paar euro per maand op een krantenabonnement”, stelt ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf. Volgens haar is het in ons omringende landen heel gebruikelijk om de onafhankelijke dagbladsector op deze manier te steunen. ,,In Nederland is het uitgeven van kranten een puur private zaak.”

In Nederland krijgen omroepen – de NPO en regionale omroepen – wel rijkssubsidie, maar kranten niet. Van der Graaf spreekt van een ‘ongelijk speelveld’. ,,Publieke omroepen kunnen nieuwsvoorziening verzorgen op radio, televisie en online. Kranten en tijdschriften moeten volledig hun eigen broek ophouden. Dat gaat steeds moeilijker.”

Niet alleen door al jaren teruglopende advertentie-inkomsten, maar ook omdat mensen volgens Van der Graaf steeds minder bereid zijn om te betalen voor nieuws. ,,Publiek betaalde omroepen zetten ook steeds vaker longreads op hun websites.” Critici van overheidssteun voor dagbladen stellen dat journalistiek met overheidssteun juist de onafhankelijkheid aantast.

Volgens Van der Graaf zijn kranten ‘onmisbaar’ voor een brede, onafhankelijke informatievoorziening. ,,Dat is nu belangrijker dan ooit. In deze coronacrisis gaan veel complottheorieën rond en desinformatie.” Ze vraagt aan minister Arie Slob (Media, ChristenUnie) om te onderzoeken hoe het kabinet de krantensector in Nederland kan ondersteunen. Ze verwacht ‘brede steun’ voor haar motie. Slob moet volgens haar ook kijken naar voorbeelden uit andere landen.

In België worden kranten bijvoorbeeld bezorgd door Bpost, op kosten van de staat. Daarvoor krijgt het postbedrijf jaarlijks 170 miljoen euro. Ook is daar de btw op kranten 0 procent. De gunstige voorwaarden bij onze zuiderburen, stelt Van der Graaf, maakt Belgische uitgevers sterk en geeft ze de mogelijkheid om kranten in het buitenland over te nemen.

Zo is het AD onderdeel van het Belgische moederbedrijf DPG Media, net als de Volkskrant, Trouw, en het Parool. NRC Handelsblad, de Telegraaf , De Limburger en Noord-Hollandse kranten van Holland Media Combinatie zijn eigendom van het Vlaamse Mediahuis. Zo hebben twee Belgische uitgevers 95 procent van de Nederlandse kranten in handen. Van der Graaf ziet het liefst dat alle Nederlandse kranten elk een eigen uitgever hebben.

In Denemarken neemt de overheid volgens het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek 30 procent van de redactionele kosten voor zijn rekening (in 2018 was dat 55 miljoen euro) en in Luxemburg krijgen alle kranten 1 miljoen euro per jaar, mits ze minimaal vijf keer per week verschijnen.

Bekijk hieronder onze trending nieuwsvideo's: