'Bij Neelie valt echt iets te spelen'

Het beeld dat voor Carine Crutzen van Neelie Kroes oprijst is dat van een ‘vrouw die haar eigen regie voert, onvermoeibaar werkt en zeer gedreven is’. ,,Ze houdt ferm aan haar standpunten vast. Ze gaat ervan uit dat zij gelijk heeft en dat het tegendeel maar bewezen moet worden. Ze heeft er volgens mij ook geen last van niet aardig gevonden te worden. Een echte pitbull.”

Toneelgroep Suburbia toont Neelie Kroes (19 juli 1941) in alle facetten tijdens haar leven. Haar jeugd in Rotterdam als dochter van een hardwerkende vader met een eigen bedrijf, waar het motto ‘niet lullen maar poetsen’ gold. En haar studententijd in Rotterdam waar politici die later haar pad kruisten – Ruud Lubbers, Onno Ruding, Jan Pronk – eveneens studeerden. 

Ze trouwde met marineofficier Wouter Jan Smit van wie ze in 1991 scheidde, hetzelfde jaar waarin ze met de Rotterdamse burgemeester Bram Peper trouwde. ,,Het gekste stel ooit”, meent Crutzen. ,,De koning en de koningin van Rotterdam. Een Paars huwelijk.”

Vanzelfsprekend neemt de (politieke) carrière van de hoofdfiguur een leidende plaats in het stuk in. Neelie Kroes was lid van de Tweede Kamer voor de VVD (leermeester: Hans Wiegel) en werd staatssecretaris voor Verkeer en Waterstaat (1977). Daarna volgden twee ministerschappen op hetzelfde departement. ,,Ik vind haar een feministe pur sang. Een voorbeeld voor vrouwen die een topfunctie ambiëren. Zij kreeg die als Europees Commissaris. De mobieltjes waar wij nu zo goedkoop mee bellen, hebben we mede aan haar te danken.”

Lees verder onder de foto

Desalniettemin genoot Kroes – haar veelzeggende bijnaam luidt Netwerk-Neelie’ – op het gebied van belangenverstrengeling een dubieuze reputatie. Ze verkeerde in kringen van vastgoedhandelaar Jan-Dirk Paarlberg, die werd veroordeeld wegens witwassen. ,,Ze had foute mensen om zich heen voor wie ze soms als kruiwagen fungeerde. Later zei ze: ‘Misschien was ik te naïef...’ Ze redde zich er altijd uit. Wat ik boeiend vind, is dat zo’n rationele vrouw door haar kapper Simon Suiker kaarten liet leggen en de sterren liet lezen. Die deed dat ook voor Nina Brink. Dan denk je toch: er is wat met die dames...”

Carine Crutzen noemt haar tijdelijke alter ego ‘een charmante dame en een stevige tante’. ,,Ze kleedt zich, hoge hakken, rode nagels, mooi gecoiffeerd. In het old boys network in politiek en bedrijfsleven stond zij haar mannetje. ,,Je moet haar niet tegen je hebben, vermoed ik. Zo’n vrouw tussen mannen kan voor haar seksegenoten lastig zijn. Het type van wie je denkt: ‘Mwah, ik weet niet of ik jouw vriendin kan zijn’. Al geloof ik, nu ze 76 is, dat ze milder is geworden.”

Carine Crutzen leeft zich, tradi­tioneel, tot in de details in haar rol in. Dat geldt ook voor de (lichaams)taal van Kroes. ,,Ze spreekt altijd over ‘vrinden’. Bezigt uitdrukkingen als ‘het is toch bij de wilde spinnen af’, ‘daar heeft u een punt’, ‘het leven is niet met een schaartje te knippen’ en ‘met de kennis van nu’. Ze spreekt geaffecteerd. Bekakt ja, terwijl ze uit een echt werkgezin komt. Overigens heeft ze het steevast over ‘ik wor’, wat bepaald niet chic is. Als ze Engels spreekt – ze probeert de Oxford-variant – heeft ze weliswaar die aardappel in haar keel, maar die typische ‘the’ komt er niet goed uit.”

Ook valt het Crutzen op dat ze van flirten houdt. ,,Het is de wijze waarop ze kijkt. Ze zegt iets en haar blik krijgt vervolgens iets uitdagends. Mensen om haar heen beweren dat ze één of meer minnaars heeft gehad. In ons toneelstuk voeren wij er in elk geval één op. Neelie Kroes heeft iets charismatisch en spannends waar mannen op vallen. Schateren doet ze nooit, wel minzaam lachen. Je hebt zin om dat allemaal eens flink in de war te gooien. Doe eens los, mens. Maar of je dan een gepassioneerde leeuw krijgt?”

Speellijst: www.theatergroepsuburbia.nl