NPO straft Ongehoord Nederland met bijna ton boete, omroep overweegt juridische stappen

Het bestuur is van mening dat de omroep onvoldoende uitvoering heeft gegeven aan de bereidheid tot samenwerking binnen het publieke omroepbestel door stelselmatige schending van de Journalistieke Code van de NPO. Het besluit is dinsdag schriftelijk aan de omroep bekendgemaakt.

De sanctie houdt in dat een bedrag ter hoogte van 2,5 procent van het voor Ongehoord Nederland (ON) vastgestelde jaarbudget voor het jaar 2022 wordt ingehouden, als gezegd 93.442,43 euro. Dit bedrag zal overigens niet worden verrekend met het al vastgestelde budget voor 2022, maar met het nog vast te stellen budget voor het jaar 2023.

Op grond van de Mediawet kon het budget van de omroep met maximaal 15 procent worden verlaagd. De omroep is ‘positief gestemd’ nu dat niet is gebeurd, maar spreekt alsnog van ‘heel veel geld’. De Raad van Bestuur heeft meegewogen dat er voor het eerst een zo’n sanctie wordt opgelegd, dat ON nog een relatief nieuwe omroep is en dat de sanctie ‘draagbaar’ moet zijn voor de organisatie.

De omroep is het ‘principieel oneens’ met de straf. ‘ON discrimineert niet en wil iedereen een podium geven over onderwerpen als de toenemende macht van de Europese Unie tot de gevolgen van de coronamaatregelen’, leest een reactie van voorzitter Arnold Karskens op de site van de omroep.

‘De nieuwsbol van de andere zijde belichten is onze missie en vormt de hoofdreden dat we vanaf 1 januari 2022 van de mediaminister mochten toetreden tot het publieke bestel. Daarom beraden wij ons op juridische stappen tegen de strafmaatregel van de Raad van Bestuur.’

De sanctie volgt op een uitgebreid onderzoek dit voorjaar door de ombudsman Margo Smit van de publieke omroepen naar het journalistiek handelen van het ON-programma Ongehoord nieuws. Ze deed dat na klachten van het publiek. Hieruit kwam naar voren dat de Journalistieke Code NPO stelselmatig is geschonden; de code waar alle omroepen - en dus ook ON - zich aan hebben gecommitteerd.

Het gaat onder meer om schending van de code op het punt van betrouwbaarheid en bijdragen aan verspreiding van aantoonbaar onjuiste informatie. Ook wordt onjuiste informatie niet gecorrigeerd en worden meningen niet voldoende gescheiden van feitelijke informatie, stelde ze. Smit: ‘Journalistieke programma’s bij de publieke omroepen zijn geen open podium en de presentator is geen doorgeefluik. Dat is bij omroep ON nu met regelmaat wel zo.’

De Journalistieke Code stelt dat informatie betrouwbaar moet zijn en gecheckt moet worden. In journalistieke programma’s van ON wordt volgens de ombudsman ruimte gegeven aan aantoonbaar onjuiste informatie. ‘Passief wanneer een presentator niet doorvraagt of aantoonbaar onjuiste informatie geuit door gasten niet tegenspreekt, en actief in eigen teksten van presentatoren of in reportages met aantoonbaar onjuiste opmerkingen en niet-bevraagde aantijgingen.’

De bevoegdheid tot het opleggen van een sanctie door de NPO is vastgelegd in artikel 2.154 van de Mediawet, voor het geval een omroep bindende besluiten niet naleeft. De Raad van Bestuur verwacht nu van ON dat het maatregelen zal nemen om de journalistieke code van de publieke omroep te respecteren en zodoende voldoende bereidheid zal tonen tot samenwerking binnen het publieke bestel. De NPO hoopt dat er dan in de toekomst geen verdergaande stappen nodig zullen zijn.

Luister ook naar de AD Media Podcast. Met een terugblik op het tv-seizoen, een pluim voor Renze Klamer en de nieuwe presentatieklus van Rob Kemps.

Bekijk hieronder onze video’s op het gebied van Show & Entertainment: