Het chiptekort wordt steeds groter: waarom je geen spelcomputer, auto of wasmachine meer kunt vinden

Het probleem begon bij de aanvang van de coronapandemie. Terwijl de aanvoerlijnen van materialen voor chips stilvielen door wereldwijde lockdowns, rende tegelijkertijd iedereen naar de winkel om apparaten in te slaan voor het thuiswerken, van spelcomputers tot tablets en smartphones.

Dat veroorzaakte een tekort dat waarschijnlijk nog minstens tot volgend jaar aanhoudt. Hoe langer het duurt, hoe meer de chips bij allerlei bedrijven opraken - en hoe meer problemen we krijgen. En dat heeft niet alleen gevolgen voor de makers van smartphones, laptops en spelcomputers.

De autosector heeft misschien wel de grootste problemen. Auto’s zijn tegenwoordig in feite rijdende computers. Chips worden voor van alles gebruikt: van het scherm van je ingebouwde GPS tot aan de verwarming van je stuur.

Meerdere automakers moesten de afgelopen twee jaar de productie deels of helemaal stilleggen. Zo moest Ford afgelopen week weer bijna helemaal stoppen met de productie van zijn nieuwe F-150.

Voor consumenten betekent dat: lang wachten op je nieuwe auto. Het duurt waarschijnlijk nog tot ergens halverwege 2023 voordat de levering van auto’s weer een beetje normaal loopt. En koop je een Tesla? Verwacht voorlopig minder USB-poorten.

In elke inktcartridge van een groot merk zit een chip. Die heeft je printer nodig om af te lezen of er genoeg inkt in de cartridge zit - en in sommige gevallen om te controleren of het wel een cartridge van de juiste maker is.

Ook hier zijn de chips inmiddels op. Noodgedwongen moeten printerfabrikanten nu cartridges zonder chip verkopen, zodat hun klanten in ieder geval kunnen blijven printen.

Dat betekent hoofdpijn, zeker voor de makers die liever niet hebben dat jij de inktcartridge van een andere fabrikant gebruikt. Canon moest bijvoorbeeld aan zijn klanten uitleggen hoe je je printer zo om de tuin leidt dat je toch een cartridge zonder de juiste chip kan gebruiken.

Een nieuwe wasmachine of droger nodig? Of moet je je vaatwasser vervangen? Chips zitten inmiddels in zo’n beetje elk huis-, tuin- en keukenapparaat. Fabrikanten wisten het chiptekort nog lang in bedwang te houden, maar halverwege vorig jaar moesten ze toegeven. De prijzen gaan sindsdien gestaag omhoog.

Een echt tekort aan huiselijke apparaten zal er niet snel zijn. Daarvoor worden te veel verschillende drogers, vaatwassers en stofzuigers gemaakt en verkocht. Maar zoek je een specifiek merk, dan kan je een uitgeputte voorraad treffen.

En moet je de CV-ketel vervangen, of wil je een warmtepomp, dan kun je ook achterin de rij aansluiten. Ook hier lopen leveranciers tegen enorme tekorten op.

Het chiptekort veroorzaakt óók problemen die niks met te late levering bij consumenten te maken hebben. Chips worden niet alleen gebruikt in de voertuigen die de landbouwsector gebruikt, ook de technologie die nodig is om de temperatuur en andere zaken in kassen te regelen, maakt veel gebruik van chips.

De brancheorganisatie voor de landbouw, AVAG, trok daarom vorig jaar aan de bel. Kassen zijn nu erg duur of worden zelfs niet geleverd. Dat betekent niet dat er dadelijk geen komkommers meer in de winkel liggen, maar wél dat die komkommers op de lange termijn misschien duurder worden. Melkboeren hebben soortgelijke problemen: melkrobots kosten nu ook meer.