Hoe goed is de Nederlandse, duurzame Fairphone 4?

Lees de volledige versie van deze review op Tweakers.

Fairphone is een telefoonfabrikant met een sympathiek verhaal: het wil de meest duurzame smartphone produceren. Waar andere telefoonmakers elkaar beconcurreren met razendsnelle processoren, krachtige camera’s en gigabytes opslag, schermt Fairphone met heel andere zaken. Telefoons van het bedrijf zijn makkelijk te repareren, hebben de langste garantie en gebruiken materialen die op zo eerlijk mogelijke manier verkregen zijn.

De in september geïntroduceerde Fairphone 4 moet laten zien dat een extra duurzame telefoon ook een beetje courante specificaties kan hebben - want eerlijk is eerlijk, met zijn dikke randen boven en onder het scherm, enkel een achtercamera en trage 4G-verbinding liepen voorgangers Fairphone 3 en Fairphone 3+ inmiddels wel behoorlijk achter op de markt.

Fairphone nummer 4 heeft meer van de eigenschappen die je van een normale smartphone verwacht, zoals 5G, een afgerond en voorkant vullend scherm, en een ultragroothoekcamera aan de achterkant. Volgens Fairphone is het bovendien ‘de eerste afvalneutrale smartphone’ op de markt, omdat voor ieder verkocht toestel en reserveonderdeel een gelijke hoeveelheid e-waste wordt gerecycled.

De telefoon uit elkaar halen is makkelijk, vergeleken met andere toestellen. Het frame en de voor- en achterkant zijn niet verlijmd met elkaar. In plaats daarvan maak je hem open door je nagel achter een uitsparing te steken. De accu is uitneembaar, met daaronder ruimte voor een simkaart en microSD-kaart. Als je een keer naar de wildernis gaat, kun je gewoon wat extra accu’s meenemen.

Het verwijderen van onderdelen is een fluitje van een cent. Het enige waar je op moet letten, is dat de modules verbonden zijn met dunne kabels, waarvan je de connectoren na het losschroeven voorzichtig moet losmaken met bijvoorbeeld een plastic pasje. Naast de display, de achtercamera’s, de frontcamera, de luidspreker/trilmotor en de oorspeaker is ook de USB-C-poort een apart uitneembaar onderdeel. Die kun je dus vervangen als ze kapotgaan.

Het scherm van de Fairphone 4 is 6,3 inch groot en heeft bovenaan een druppelvormige inkeping voor de selfiecamera. Hedendaagse smartphones hebben nog veel smallere schermranden en meestal een cameragaatje, wat er eleganter uitziet, maar functioneel is er met het design van de Fairphone niks mis. Het scherm heeft een resolutie van 2340 bij 1080 pixels en ververst met 60 beeldjes per seconde. Van een moderner scherm met soepelere animaties is dus geen sprake.

Zowat iedere smartphone lijkt tegenwoordig wel drie of vier lenzen te hebben aan de achterkant, en hoewel Fairphone niet zover gaat, zitten er voor het eerst wel twee camera’s aan de achterkant. De hoofdcamera is voorzien van dezelfde sensor die je ook vindt in andere telefoons, zoals de Xiaomo Poco X3 en de Samsung Galaxy A51. Foto’s hebben een resolutie van 48 megapixel.

De beeldverwerking die de standaard camera-app van Fairphone toepast lijkt niet zo geavanceerd als die van de concurrentie, waardoor foto’s er minder aantrekkelijk uitzien. Wel kun je ervoor kiezen Googles Camera-app te downloaden om betere foto’s vast te leggen. Daarmee maak je bijvoorbeeld ook betere nachtfoto’s.

De fabrikant garandeert beveiligingsupdates en Android versie-upgrades tot eind 2025, wat in ieder geval een update naar Android 12 en 13 omvat. Ook zegt Fairphone indien mogelijk nog upgrades naar Android 14 en Android 15 voor zijn rekening te willen nemen, waarmee de Fairphone 4 vanaf de lancering door de fabrikant zes jaar lang moet worden ondersteund. Dat is voor een Android-smartphone ongehoord lang, en vergelijkbaar met wat Apple doet voor zijn toestellen.

Een smartphone die jarenlang moet meegaan heeft maar beter een snelle processor, maar op dat vlak blinkt Fairphone telkens niet uit. Dat geldt ook weer voor de Fairphone 4, ondanks zijn hogere verkoopprijs. Het toestel is voorzien van de Qualcomm Snapdragon 750G, een chip uit 2020 die je tegenwoordig terugvindt in toestellen uit het lagere middensegment.

Die levert inmiddels prestaties die acceptabel zijn, maar niet meer dan dat - en zeker een stuk minder dan chips in andere telefoons voor rond de 600 euro. Dat voel je bij het spelen van games, en we kwamen wat kleine vertragingen tegen bij onze tests. Maar over het algemeen voelt het werken met de Fairphone 4 redelijk vloeiend aan.

De accu van de Fairphone 4 heeft een capaciteit van 3905mAh. Dat is niet enorm veel, zeker gezien de nogal forse behuizing. Mede dankzij de basale componenten is de accuduur toch redelijk goed voor een telefoon met deze winkelprijs. Fairphone levert geen lader mee met zijn smartphone, vanuit het oogpunt van duurzaamheid. Je eigen ladertje moet een 20W-exemplaar zijn om de Fairphone 4 zo snel mogelijk te kunnen opladen.

De Fairphone 4 is dankzij zijn duurzame productie, modulaire en repareerbare eigenschappen en lange garantieperiode een unieke smartphone. Net als bij de vorige versies doe je daarvoor elders best veel concessies. Het scherm, de systeemprestaties en de camera’s zijn beter dan bij eerdere Fairphones, maar lang niet zo goed als bij veel andere smartphones.

Daar komt bij dat de Fairphone 4 met een prijs van ongeveer 600 euro duurder is dan eerdere modellen. Dat Fairphone op het vlak van duurzaamheid all-in gaat, is lovenswaardig en het is te hopen dat de rest van de industrie iets opsteekt van deze fabrikant.