Wikileaks-oprichter Assange mag niet worden uitgeleverd aan VS

Districtsrechter Vanessa Baraitser deed uitspraak bij het Central Criminal Court in Londen. De Verenigde Staten hebben Assange aangeklaagd voor zeventien spionagegevallen plus een keer wegens computermisbruik. Volgens rechter Baraitser is 0het aannemelijk dat Assange zelfmoord zou plegen als hij wordt uitgeleverd. Het wachten is nu op hoger beroep vanuit Washington. Tegen een volgende uitspraak kan Assange zich opnieuw verzetten. Uiteindelijk zal de Britse minister van Binnenlandse Zaken dan bepalen wat er met de journalist gebeurt.

Assanges Wikileaks schokte de wereld in 2010 met een geheime video van het Amerikaanse leger uit 2007 waarop te zien is hoe twee Amerikaanse Apache-helikopters in een wijk van Bagdad een groep mannen onder vuur nemen. Daarbij stonden ook een journalist en een fotograaf van persbureau Reuters, die beiden omkwamen, evenals vijf anderen.

De uitleg van het leger was dat er een vuurgevecht was en dat een Amerikaanse patrouille in de buurt gevaar liep, maar de videobeelden laten eerder een slachtpartij zien. Alleen vanuit de helikopters werd geschoten. Behalve die spraakmakende video zette Assange ook vele duizenden geheime documenten online van Amerikaanse operaties in Irak en Afghanistan. Daarbij werd veel vuile was buiten gehangen.

Assange probeert al jaren uit handen te blijven van de Amerikaanse justitie, die hem wil vervolgen voor spionage vanwege de publicatie van de vertrouwelijke documenten. De problemen van de Australiër begonnen in 2010, toen hij in Londen werd gearresteerd op verzoek van Zweden, dat hem wilde ondervragen over beschuldigingen van verkrachting en aanranding van twee vrouwen.

Om te voorkomen dat hij naar Zweden zou worden gestuurd, zocht Assange zijn toevlucht in de Ecuadoraanse ambassade. Daarmee bleef hij buiten het bereik van de Britse en Zweedse autoriteiten, maar was hij in feite ook een gevangene in een kamer in een gebouw in de Londense wijk Knightsbridge.

De relatie tussen Assange en zijn gastheren verzuurde en in april 2019 werd hij uit de ambassade gezet. De Britse politie arresteerde hem onmiddellijk wegens het ontduiken van zijn borgtocht in 2012. Zweden liet het onderzoek naar seksuele misdrijven in november 2019 vallen, maar hij bleef vastzitten vanwege het Amerikaanse uitleveringsverzoek.

Advocaten van Assange beweren dat hij slechts optrad als journalist en daarom recht heeft op bescherming in het kader van de vrijheid van meningsuiting vanwege het First Amendment dat is verankerd in de Amerikaanse grondwet.

Assange onthulde Amerikaans militair wangedrag in Irak en Afghanistan en moet daarvoor worden geprezen, zo vinden ze. Volgens het juridische team van Assange willen de Verenigde Staten vooral een voorbeeld stellen en voorkomen dat dergelijke informatie nog eens naar buiten komt onder de dekmantel van aantasting van de nationale veiligheid.

De verdediging voerde ook al aan dat uitlevering een bedreiging vormt voor Assange omdat hij risico’s loopt op een ‘onevenredige straf ’die zijn gezondheid kan schaden. Assange lijdt naar verluidt aan een ernstige depressie en andere geestelijke gezondheidsproblemen.

Advocaten van de Amerikaanse regering ontkennen dat Assange alleen wordt vervolgd voor het publiceren van de gelekte documenten en zeggen dat de zaak ‘grotendeels gebaseerd is op zijn onwettige betrokkenheid’ bij de diefstal van de diplomatieke mails en militaire dossiers door de veroordeelde inlichtingenanalist Chelsea Manning van het Amerikaanse leger.

Mexico biedt Assange wel politiek asiel aan. ,,Assange is een journalist en verdient een kans”, aldus de Mexicaanse president, die voorstander is van gratieverlening aan Assange. ,,We zullen hem bescherming geven.” President Andres Manuel Lopez Obrador staat achter het oordeel van de Londense rechter om de WikiLeaks-oprichter niet uit te leveren aan de Verenigde Staten, vanwege het risico dat Assange zich van het leven zou kunnen beroven. 

Julian Assange is omstreden en in veler ogen lang niet meer de onomstreden waarheidsvinder die hij wil zijn. Tijdens Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 publiceerde zijn Wikileaks door Rusland gehackte e-mails van en over presidentskandidaat Hillary Clinton. De verdachtmakingen - er werden geen strafbare feiten gevonden - zouden Donald Trump in de kaart hebben gespeeld in zijn race naar het Witte Huis. 

In de entourage van de president is ook meerdere keren aangedrongen op gratie voor Assange, recent nog door de voormalige gouverneur van Alaska, Sarah Palin. De advocaten van Assange beweerden drie jaar geleden dat het toenmalige Republikeinse  congreslid Dana Rohrabacher tijdens een bezoek aan Londen had laten weten dat hij op instructie van president Trump gratie of een andere uitweg bood, als Assange dan wel wilde verklaren dat Rusland niets had gehad met het hacken van het partijbureau van de Democraten. Een paar uur later veranderde Rohrabacher dat verhaal en zei dat hij op eigen initiatief een voorstel had gedaan wat niet was goedgekeurd door Witte Huis. 

Niettemin wordt er al een tijdje rekening mee gehouden dat Donald Trump in de laatste dagen van zijn presidentschap nog een aantal keer een opmerkelijke gratie wil verlenen aan mensen die dat volgens de president verdienen. De naam Assange wordt daarbij regelmatig genoemd in de Amerikaanse media. 

Bekijk hieronder onze video over Julian Assange: