Nemen slimme computers onze banen over? Wat je moet weten over kunstmatige intelligentie

Microsoft deed onlangs onderzoek naar kunstmatige intelligentie, ook wel artificiële intelligentie (AI) genoemd, op de werkvloer om te zien hoe ver bedrijven daarmee zijn. Wereldwijd deden bijna 12.000 leidinggevenden en werknemers mee aan de studie. Werkgevers in ons land denken dat meer dan de helft van de werknemers binnen zes tot tien jaar in hun dagelijks werk te maken krijgt met kunstmatige intelligentie.

Volgens Surya Ramkumar, Director Services bij Microsoft Nederland, laten de afgelopen maanden zien hoe snel het kan gaan. ,,De manier waarop we werken is door de coronacrisis in een klap veranderd. We zijn veel meer op afstand gaan werken. Verandering die normaal in twee jaar plaatsvindt, deed daar nu maar twee maanden over. Daarnaast hebben we de laatste jaren zoveel meer data tot onze beschikking, algoritmes en snellere systemen.”

Op de werkvloer laat kunstmatige intelligentie zich inmiddels ook steeds vaker zien. Neem bijvoorbeeld slimme vergadersystemen, gezichtsherkenning bij de ingang en chatbots op websites. ,,Bij Amazon hebben ze AI proberen toe te passen in het sollicitatieproces. Om de procedure efficiënter te maken.” Maar dat ging niet helemaal zoals gewenst: het systeem had een voorkeur voor mannen. ,,Omdat er al veel mannen werken bij Amazon, was de ideale kandidaat volgens AI ook een man. Er was sprake van een onvolledige dataset en dan krijgt niet iedereen een eerlijke kans.”

De negatieve gevolgen van kunstmatige intelligentie op de werkvloer moeten niet worden onderschat, zegt Van Belkom. ,,Maar ook niet worden overschat. Het zijn geen superintelligente robots die ons werk gaan overnemen. Zo ver is het nog lang niet en het is nog de vraag of dat überhaupt gaat gebeuren.” We moeten de voordelen dus ook niet overschatten. ,,Slimme systemen kunnen veel, maar niet alles. Ze zijn goed in een specialistische taak, maar ze kunnen wat ze leren niet in een ander domein toepassen, zoals de mens dat wel kan.”

Ramkumar van Microsoft ziet toch vooral veel voordelen in de toepassingen van kunstmatige intelligentie op de werkvloer. ,,Als bedrijven het slim inzetten, kunnen ze veel sneller groeien.” Want automatische systemen kunnen saaie routineklusjes van de mens overnemen. ,,Zo hebben we veel meer tijd over om ons met klanten bezig te houden. Maar ook om creatief te zijn. En werkgevers kunnen meer aandacht geven aan hun werknemers.”

Ramkumar merkt in haar dagelijks leven wat voor voordelen kunstmatige intelligentie kan hebben. Vooral aan het begin van de coronacrisis. ,,Mijn kinderen kregen thuisonderwijs en mijn man en ik werkten thuis. Hierdoor was het heel druk in huis. Gelukkig kreeg ik automatisch van mijn agenda te horen welke dingen ik die dag allemaal moest doen en wie ik moest terug mailen. Anders zou ik het vergeten.”

Kunstmatige intelligentie heeft dus echt wel voordelen. Maar, zegt Van Belkom, je kunt het pas toepassen als je genoeg data hebt, omdat het systeem alleen dan goede voorspellingen kan doen. ,,Hier gaat het bij veel bedrijven mis. De datasets zijn vaak ongestructureerd en onvolledig.” En pas op: net als mensen, zijn systemen ook niet foutloos. ,,De vraag is hoeveel impact zo’n fout gaat hebben. Een bedrijf als de NS die AI inzet om conducteurs en machinisten in te roosteren, is prima. Het ergste wat kan gebeuren is dat er geen machinist is, dat overleven we wel. Maar bij medische toepassingen is dat een heel ander verhaal.”

Daarnaast moet kunstmatige intelligentie wel meerwaarde hebben voor het bedrijf. ,,Technologie blijft een tool. Je moet je altijd blijven afvragen of het de juiste tool is voor jouw bedrijf. Sommige organisaties gebruiken AI, terwijl ze het niet per se nodig hebben. Niemand zegt dat alle bedrijven het nodig hebben in de toekomst.”

Bij snackbar Hakze in Amersfoort word je bediend door een robot en dat ziet er zo uit:

Wil jij graag in de IT aan de slag? Vul je gegevens in en ontvang vacatures in je mail:

Bekijk hier onze video's over werk.