Complimentje geven op het werk? Denk goed na voor je wat zegt
Hoewel veel werknemers het idee hebben dat ze niet genoeg complimentjes krijgen, zijn we toch een heel complimenteus volk, blijkt uit onderzoek. Maar iemand complimenteren heeft niet altijd een positief effect.
Delen per e-mail
Wetenschappers dachten heel lang dat het altijd een goed idee is om je lof te uiten. ,,Maar dat idee is de afgelopen tien jaar onderuitgehaald. Er is veel onderzoek gedaan naar wanneer complimenten effectief of juist ineffectief zijn”, zegt Eddie Brummelman, pedagoog en ontwikkelingspsycholoog aan de Universiteit van Amsterdam. Hij bundelde de belangrijkste onderzoeken van 31 verschillende experts naar complimenten in het boek Psychological Perspectives on Praise.
Verbondenheid
Vooral in de westerse samenleving worden veel complimentjes uitgedeeld, zag Brummelman. ,,Hier zijn we veel meer gericht op individualisme. We vinden het belangrijk dat mensen erkenning krijgen voor hun individuele successen. In andere culturen speelt het collectivisme een grotere rol. Daar ligt de nadruk minder op individueel succes en meer op inzet voor het collectief.”
Volgens Brummelman geven we ook complimentjes om ons verbonden te voelen met anderen. ,,Complimenteren is een makkelijke manier om waardering uit te spreken naar een ander.” Daarbij zijn we ervan overtuigd dat complimenten altijd goed doen. ,,Baat het niet dan schaadt het niet, is de gedachte. Mensen denken dat ze oneindig veel complimenten kunnen geven en dat het geen kwaad kan.”
Mensen denken dat ze oneindig veel complimenten kunnen geven en dat het geen kwaad kan
Valsspelen
In de meeste situaties is een schouderklopje inderdaad effectief. Je voelt je trots als iemand zegt dat je het goed hebt gedaan. Dat motiveert je ook om op deze manier verder te gaan. Maar onderzoek toont aan dat sommige complimentjes wel degelijk schadelijk kunnen zijn. Het krijgen van complimenten kan ook druk geven. Na sommige complimenten wil je aan de verwachting van de gever blijven voldoen en de taak altijd goed blijven uitvoeren.
,,Als je tegen jonge kinderen zegt dat ze slim zijn omdat ze het goed hebben gedaan, willen ze het daarna ook goed blijven doen. Want ze denken dat ze alleen dan slim zijn. Na zo’n compliment zijn kinderen soms zelfs geneigd om vals te spelen om hetzelfde resultaat te behalen”, legt Brummelman uit.
Expertise
Of een complimentje het gewenste effect heeft, hangt ook af van het moment waarop je het krijgt. Als je je bij een nieuwe taak afvraagt of je het leuk vindt en of je het kan, werkt een compliment motiverend. Het is een ander verhaal als je ergens al enorm goed in bent. ,,In zo’n geval raak je eerder gemotiveerd door kritiek dan door een compliment. Je bent niet meer op zoek naar bevestiging en eerder bezig met de vraag: hoe kan ik mezelf verbeteren?”
Brummelman zegt dat de effectiviteit van een compliment tevens afhangt van wie het compliment geeft. ,,Mensen moeten wel in de positie zijn om te complimenteren, ofwel om te oordelen. Als je een compliment geeft, ga je eigenlijk op de stoel van de expert zitten: je oordeelt over de prestaties van een ander.”
Daarom is het veel gebruikelijker dat een leidinggevende een compliment geeft aan een werknemer in plaats van andersom. ,,Dat heeft met machtsposities te maken. Een leidinggevende heeft vaak meer expertise.”
Ze moeten wel in de positie zijn om te complimenteren, ofwel om te oordelen
Enthousiasme
Of een compliment aankomt bij de ontvanger, blijft altijd onzeker. ,,Mensen met een negatief zelfbeeld leggen een compliment eerder naast zich neer. Ze geloven wel dat de intentie goed is, maar zijn niet in staat om het compliment zelf te geloven.”
Volgens Brummelman hoef je niet altijd een complimentje te geven als je tevreden bent over de prestaties van een collega. ,,Meestal is complimenteren een reflex. Je zou je enthousiasme over iemand ook op een andere manier kunnen uiten.” Zo kun je in plaats van een compliment een persoonlijke mening geven, bijvoorbeeld tegen een collega zeggen dat je genoten hebt van zijn artikel of echt geboeid was tijdens zijn presentatie van die middag. ,,Jij vindt dat en dat kan niet in twijfel worden getrokken. Je collega kan daarna zelf de conclusie trekken dat hij het goed heeft gedaan.”
Meer weten? Brummelmans boek Psychological perspectives on praise is (in het Engels) verschenen bij uitgeverij Abingdon.
Een puntje van kritiek hoort erbij op de werkvloer. Maar je wil natuurlijk voorkomen dat je collega boos wordt na je feedback. Coach Charlotte van ‘t Wout weet precies hoe je dat aanpakt:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Werk aan jezelf
Botst het met een collega? Vijf tips om beter samen te werken
Zonder anderen bereik je weinig tot niets, maar samenwerken is niet altijd makkelijk. Sterker: dat er een keer iets misgaat, valt eigenlijk niet te vermijden. Hoe voorkom je onenigheid en zorg je dat de samenwerking met collega’s zo vlekkeloos mogelijk verloopt? -
Complimentje van de baas? Een kwart van de werkenden zegt er nooit een te krijgen
Veel Nederlandse werknemers krijgen nooit een schouderklopje van hun baas, blijkt uit onderzoek van softwarebedrijf Protime. Terwijl een compliment op z’n tijd juist zorgt voor productievere medewerkers. -
Transportbedrijf ontslaat onterecht medewerkster die bang was voor corona: 34.000 euro schadevergoeding
Een transportbedrijf uit Spijkenisse heeft een medewerkster die bang was voor corona op de werkvloer ten onrechte ontslagen. De werkgever liet volgens de rechter het conflict bewust escaleren en moet haar daarom nu ruim 34.000 euro betalen. -
PREMIUM
Een winkel sluiten, een andere openen, Dylan (20) deed het allebei tijdens de pandemie: ‘Ik moest vooruit’
Ondanks de pandemie zijn vorig jaar meer mensen een bedrijf begonnen dan in 2019, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Tegelijkertijd stopten ook meer ondernemers ermee. Dylan de Ruiter (20) maakte beide mee. -
Werkvragen
Geen ‘echt’ contact met baas of collega’s? Zo laat je toch zien hoe hard je werkt
Je weg vinden op de arbeidsmarkt kan best lastig zijn. Om je een handje te helpen, beantwoorden experts hier wekelijks een veelgestelde vraag over werk. Vandaag: hoe maak je een goede indruk als niemand van het bedrijf je in het echt ziet?
-
PREMIUM
Veel ondernemers dreigen te verzuipen door lockdown: ‘Men heeft niet door hoe zwaar wij het hebben’
Ondernemers mogen rekenen op extra steun nu de lockdown wordt verlengd. De diepe zakken van minister Hoekstra zijn nog lang niet uitgeput. Al moeten de verwachtingen ook worden getemperd: niet elk bedrijf zal worden gered. -
PREMIUM
New York Pizza verkocht nog nooit zoveel pizza's: ‘Iemand die nu laat bezorgen stopt er niet meer mee’
De 221 vestigingen van New York Pizza verkochten nog nooit zoveel pizza's als vorig jaar. En de vooruitzichten zijn goed, verzekert Philippe Vorst, de topman van het Amstelveense bedrijf. -
Ondanks strenge lockdown weten steeds meer mensen een baan te vinden
De werkloosheid is in het laatste kwartaal van vorig jaar verder teruggelopen. Er kwamen per saldo 74.000 banen bij in de afgelopen drie maanden. Dat blijkt uit de laatste werkloosheidscijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De groei van de werkgelegenheid is opmerkelijk, omdat de lockdown alleen maar strenger werd het afgelopen kwartaal.