Dit is waarom we soms liever onze eigen prestaties saboteren
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: zelfsabotage.
Delen per e-mail
Hoe bereid je een belangrijk examen, een sportwedstrijd of grote presentatie voor? Dat weten we allemaal best: op tijd naar bed, niet te veel drinken en op tijd beginnen met de voorbereiding. Toch zijn er mensen onder ons die precies het tegenovergestelde doen. Ze stellen eindeloos uit, gaan te laat slapen of verschijnen met een kater op kantoor. Niet eens echt expres. Het gebeurt gewoon.
Self-handicapping wordt dit genoemd, je zorgt er zelf voor dat je door omstandigheden slechter presteert. Dom? Op zich wel. Maar dit gedrag beschermt ook je ego. Ik kan het weten, want ik heb mijn hele schooltijd aan deze zelfsabotage gedaan. Huiswerk maakte ik niet, op de ochtend voor het tentamen sloeg ik eens mijn boek open. Tijdens de les lag ik te slapen op mijn boeken of tekende ik in de kantlijnen. Dit was te zien aan mijn punten, die waren magertjes.
Hangt niets van af
Waarom deed ik zoiets? Het antwoord is eenvoudig: als ik hard zou leren en een onvoldoende zou halen, dan voelde ik me dom. Als ik niet leerde en een onvoldoende haalde, dan kon ik de schuld geven aan de omstandigheden: mijn slechte voorbereiding of de ‘hond die mijn huiswerk opat’. Haalde ik per ongeluk toch een goed punt, nouja, dan was ik blijkbaar toch behoorlijk slim. Hele teams aan leraren hebben hun hoofd gebroken over hoe ze me aan het leren moesten krijgen, maar het is ze niet gelukt.
Self-handicapping voelt namelijk prettig. Wat je ook doet, er hangt werkelijk helemaal niks van je prestaties af. Dat blijkt ook uit onderzoek naar studenten die worden uitgedaagd voor een wedstrijdje flipperen. Van tevoren mochten de deelnemers even oefenen met het spel, maar studenten die hoog scoren op self-handicapping deden dat nauwelijks. Tijdens het spelen hadden zij echter de meeste lol. Ze vonden achteraf ook dat ze het best prima hadden gedaan.
Self-handicapping voelt namelijk prettig. Wat je ook doet, er hangt werkelijk helemaal niks van je prestaties af
Achter al dit losbollerige gedrag zit faalangst en schaamte. Geen wonder dat ik niet geholpen was met slimme studeerstrategieën of een beter agendabeheer. Ik had nooit geleerd om te gaan met tegenvallende resultaten. Slecht presteren voelt naar, maar ik leerde later dat die gevoelens maar kort duren. Uiteindelijk kun je alleen maar beter worden door af en toe op je plaat te gaan.
Meer weten over onze hersenen op de werkplek? Lees dan ook Chantals boek Ons feilbare denken op het werk: over denkfouten op de werkvloer (2018).
Bekijk hier alle video's op het gebied van werk:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Tekort aan vakmensen in de techniek: ‘Het wordt nog steeds als vies werk gezien’
De economie ontworstelt zich langzaamaan van de coronacrisis. Maar de groei wordt direct bedreigd door een oud probleem: het gebrek aan geschoolde vakmensen. En dat probleem wordt steeds ernstiger. Vooral in de technische industrie is de nood hoog. -
PREMIUM
Zij werken vanuit camper, vrachtwagen en schoolbus: ‘Ik noem het gezellig primitief’
Mogen we niet naar kantoor? Dan komt het kantoor naar je toe! Drie ondernemers vertellen over hun mobiele werkplek in een camper, Amerikaanse schoolbus of verbouwde vrachtwagen. -
‘Ik kan me herinneren dat ik het gelezen heb, maar wat erin stond...’
Psycholoog Thijs Launspach is stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: een boek lezen. -
‘Wij mensen zijn hopeloos in voorspellen wat ons gelukkig gaat maken’
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: al je doelen bereikt, en dan? -
Boekenwereld staat op omvallen, deze app helpt mensen weer aan het lezen
Het is een eeuwenoud vak, maar de laatste jaren gaat het steeds slechter met de boekensector. Boekhandels en uitgeverijen kunnen het hoofd nog amper boven water houden. Daarom helpt de Groep Algemene Uitgevers (GAU) met een stimuleringsprijs om het boekenvak te innoveren. Dinsdag werd de Renew the Book Award opnieuw uitgereikt en ging het prijzengeld van 50.000 euro naar een app die de ‘slapende lezer’ weer aan het lezen moet krijgen.
-
Denk jij weleens dat je slecht bent in je eigen werk? Dit is waarom dat juist een voordeel kan zijn
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: het worse-than-average-effect. -
‘Waterstof moet Nederland duizenden nieuwe banen opleveren’
Fossiele brandstoffen vaarwel zeggen is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de arbeidsmarkt, stelt Richard van de Sanden, hoogleraar en wetenschappelijk directeur van instituut voor duurzame energie EIRES. De overstap naar waterstof als energiebron kan Nederland tot wel 41.000 nieuwe banen opleveren. -
PREMIUMVIDEO
Benthe (16) schenkt winst van eigen bedrijf aan Oegandese kinderen: ‘Wij hebben het hier zo goed’
Wat sommige multinationals nalaten doet de 16-jarige Benthe van Rumpt uit Alblasserdam wel: de derde wereld helpen. Een deel van de winst die ze maakt met haar webshop Kjoetcards.nl stuurt ze direct door naar haar Emmanuel (5) en Shaluwa (3) in Oeganda.