Is het wel veilig voor het personeel? Werkgevers worstelen met het meten van gevaarlijke stoffen
Werknemers die blootgesteld worden aan gevaarlijke stoffen moeten de garantie hebben dat ze veilig hun werk kunnen doen. Maar hun werkgevers worstelen met het kiezen van de juiste meetmethodes, constateert de Sociaal Economische Raad. Niet alleen de gezondheid, maar ook de privacy van werknemers komt zo in het geding. De SER komt vandaag naar buiten met een advies om bedrijven duidelijkheid te bieden.
Werknemers in bijvoorbeeld de petrochemie of procesindustrie werken met zware metalen zoals lood, kwik, chroom, nikkel en cadmium. Deze stoffen kunnen schadelijk zijn voor het personeel en voor gezondheidsproblemen zorgen. Lassers, slijpers en bijvoorbeeld medewerkers van een accufabriek kunnen dus elke dag gevaar lopen op de werkplek.
Biomonitoring
Om te voorkomen dat hun gezondheid inderdaad in het geding komt, moeten werkgevers de concentratie van gevaarlijke stoffen nauwgezet in te gaten houden. Dit gebeurt onder meer door metingen in de lucht. Dat kan door middel van conventionele meetmethoden, zoals een CO2-melder of andere sensoren die de concentratie van gevaarlijke stoffen in de lucht meten. Een tweede techniek is biomonitoring: xmetingen van de aanwezigheid van een stof in het lichaam, door bloed- of urinemonsters af te nemen.
Maar werkgevers zien inmiddels door de bomen het bos niet meer. Want wanneer gebruik je nou welke methode, wanneer kies je voor biomonitoring en wanneer voor sensoring en aan waar moet je dan precies rekening mee houden? Daarom stelde de Sociaal Economische Raad een advies op in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. ,,Het is van de situatie afhankelijk welke methode je gaat gebruiken en of de inzet hiervan, gezien ethische aspecten, ook wenselijk is. De mogelijke afwegingen hebben wij nu op een rij gezet, want werkgevers moeten weten hoe ze het personeel het beste kunnen beschermen”, zegt Demi Theodori, beleidsmedewerker van de SER.
Grenswaarde
Sommige gevaarlijke stoffen kun je beter in het lichaam meten omdat omgevingsmetingen niet precies genoeg zijn. ,,Alleen als een meting in de lucht onvoldoende informatie geeft over de gezondheidsrisico's voor werknemers, is biomonitoring een zinvolle aanvulling. Maar wel onder strikte voorwaarden”, zegt Theodori.
Zo moet een biologische grenswaarde van de stof zijn vastgesteld. ,,Grenswaarden geven een norm aan, net zoals hoeveel zout er in eten mag zitten. Alleen dan voor gevaarlijke stoffen. Biologische grenswaarden geven aan hoe hoog de concentratie mag zijn van die stoffen in je lichaam.” Voor lood is die biologische grenswaarde in 1984 vastgesteld op 70 microgram lood per 100 milliliter bloed en is het sindsdien mogelijk om deze gevaarlijke stof via het lichaam te monitoren.
Alleen als een meting via de lucht onvoldoende informatie geeft, mag biomonitoring onder strikte voorwaarden worden ingezet
Privacy
Maar werkgevers lopen vervolgens tegen een volgend probleem aan, biomonitoring kan ervoor zorgen dat de privacy van de werknemers in het geding komt. Daarom mag een test alleen op vrijwillige basis plaatsvinden, een werkgever kan zijn werknemers niet verplichten. Daarnaast heeft alleen de bedrijfsarts toegang tot de resultaten en mogen ze met niemand anders dan de werknemer worden gedeeld, mits er reden is tot zorg. Dan schakelt de bedrijfsarts een arbeidshygiënist en wordt de werkgever geadviseerd over passende maatregelen.
Schijnveiligheid
De SER geeft de voorkeur aan conventionele metingen, met sensoren die ergens in de ruimte zijn bevestigd zoals bijvoorbeeld een CO2-melder. Maar dat kan ook met nieuwere technieken zoals wearables, sensoren die bijvoorbeeld op werkkleding gedragen worden. Theodori: ,,Hierbij is het ook de vraag hoe je dit dat inzet en onder welke voorwaarden. Is het bijvoorbeeld nodig om bij individuele werknemers metingen te doen, wat ook weer raakt aan de privacy, of kan dit ook via de lucht?”
Daarbij moet ook gekeken worden of de sensoren betrouwbaar genoeg zijn. ,,Er bestaan allerlei nieuwe technieken, daarvan moet duidelijk zijn of ze betrouwbare informatie geven. Daarnaast moet iedereen weten hoe de meting gedaan moet worden. Zo willen we voorkomen dat men te voorzichtig aan het werk gaat of juist te veel risico’s gaat nemen vanwege schijnveiligheid.”
Is het nodig om bij individuele werknemers metingen te doen, wat ook weer raakt aan de privacy, of kan dit ook via de ruimte?
Voor sommige beroepen is thuiswerken natuurlijk geen optie. Maar voor wie wel veroordeeld is tot de keukentafel, tips om het leuk te houdne van organisatiepsychologie Aukje Nauta van Universiteit Leiden:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Waarom zoenen gezond is: ‘Bij een zoen gaan 1 miljard bacteriën van de ene naar de andere mond’
Vandaag is het Wereld Kusdag. Gezondheidsjournalist Tijn Elferink schreef het boek Kusje erop, de waarheid achter 70 gezondheidsmythes. Wat is er waar van: ‘zoen in het rond, dan word je gezond?’ -
PREMIUM
Samen slapen met je baby of kind: ‘Als je zoon van 16 verdrietig is, waarom niet?’
Veel ouders doen het: met hun baby in bed slapen. Uit gewoonte, voor de gezelligheid en vooral ook uit gemak. Toch wordt het afgeraden door de JGZ, VeiligheidNL en internationale organisaties. Pedagoog Philippe Noens geeft zijn professionele mening: ,,Er bestaat geen hard, wetenschappelijk bewijs tégen, noch vóór samen slapen.” -
Dit is wat bruidsparen dit jaar gemiddeld uitgeven aan hun huwelijk
Gemiddeld geven bruidsparen dit jaar ruim 16.000 euro uit aan hun huwelijk. Dat is 2000 euro meer dan voor corona. We hebben weer zin in een feestje, maar: trouwen is ook duurder geworden. Leveranciers worden steeds vaker gedwongen de gestegen kosten door te berekenen. -
CNV: Veel meer bedrijfsongevallen door risicovol werk
Een kwart van de werknemers in een risicovol beroep zegt weleens slachtoffer te zijn geworden van een bedrijfsongeval. Vakbond CNV stelt dat het aantal ongelukken op de werkvloer veel hoger ligt dan uit de officiële cijfers blijkt. Boosdoener volgens de bond is de hoge werkdruk, die ervoor zorgt dat werkplekken onveiliger worden. -
PREMIUM
Wordt de kleine fruitboer bij jou op de hoek ingeruild voor Jumbo? ‘80 uur werken niet meer van deze tijd’
De kleine zelfstandige winkelier verdwijnt uit de binnenstad. Ketens domineren het straatbeeld. Is het voor de slager en de bakker op de hoek nog wel mogelijk om te overleven tussen de Albert Heijns en Jumbo’s van deze wereld? Experts denken van wel, maar dat vraagt om de nodige creativiteit van ondernemers. ,,Je moet stoppen met klagen, want klagen levert geen omzet op.”
-
PREMIUM
‘Toen mijn partner zijn baan verloor, moest een van ons weer in loondienst’
Genoeg werknemers kiezen ervoor om voor zichzelf te beginnen. Maar er zijn ook ondernemers die toch weer in loondienst gaan werken. Hoe komen zij tot die beslissing? En wat moet je doen als je zelf twijfelt? -
PREMIUM
Hoe installatiebedrijf uitgroeide tot miljoenenbedrijf: ‘Groei te danken aan opkomst van hoogbouw’
Honderd jaar geleden nam Johannes Hermanus Spindler zijn eerste loodgietersklus aan bij stadion De Kuip. Vier generaties later is de Rotterdamse totaalinstallateur uitgegroeid tot een miljoenenbedrijf, dat kampt met één probleem: ,,We komen vakmensen tekort.” -
Sensoren in werkkleding moeten personeel beschermen tegen schadelijke stoffen
Wat hebben bakkers, medewerkers van chemische bedrijven en schilders met elkaar gemeen? Ze kunnen dagelijks blootgesteld worden aan schadelijke stoffen op hun werk. Sensoren, die steeds goedkoper en kleiner worden gemaakt, kunnen volgens TNO hun werkplekken gezonder en veiliger maken.