Keuzestress? Vijf tips om besluitvaardiger te worden
Werk aan jezelfWe leven in een maatschappij waarin succes maakbaar heet te zijn. Ben je niet succesvol? Eigen schuld, verkeerde afslag genomen. Geen wonder dat veel mensen moeite hebben met het doorhakken van knopen. Maar er is wat aan te doen.
Delen per e-mail
In de samenleving waarin we leven, hangt onze sociale status af van onze prestaties. Heb je het niet goed voor elkaar, dan komt dat door je eigen keuzes, is de heersende opvatting. Niet gek dat mensen daar heel onzeker van worden, vindt gedragspsycholoog Chantal van der Leest. ,,Je krijgt het gevoel dat je maar een paar kansen hebt en er meteen op af wordt gerekend als je de verkeerde keuze maakt.’’
Volgens Van der Leest hebben we een afkeer voor verlies. ,,We schenken veel meer aandacht aan negatieve gebeurtenissen dan aan positieve, wel 1,5 tot 2,5 keer zoveel. Een foute beslissing maken valt ons daarom zwaar. We willen die koste wat kost vermijden.’’
Wat kun je doen om die angst voor de verkeerde keuze te beteugelen?
1. Wees je bewust van de rol van pech en geluk
We doen wel alsof succes het product is van de keuzes die je hebt gemaakt, maar in werkelijkheid spelen omstandigheden een minstens even grote rol, zegt Van der Leest. ,,Vaak is het gewoon een kwestie van geluk of pech of iets al dan niet slaagt. Ook al maak jij de goede keuze, dan kan het nog verkeerd uitpakken omdat je gewoon pech hebt.’’
2. Pak je faalangst aan
Doordat we onszelf zulke hoge eisen opleggen, ligt faalangst om de verkeerde beslissing te nemen op de loer. Daar kun je volgens Van der Leest wat aan doen, door je prestatiedoelen om te buigen naar ontwikkeldoelen. ,,In plaats van zo hoog mogelijk scoren, wordt het doel: kijken wat werkt. Als het dan niet werkt, kun je er makkelijker op terugkomen en heb je niet gelijk je zelfbeeld verknald.’’
De tekst gaat verder onder de opleidingstool.
3. Betrek anderen in je beslissingen
Anderen zien dingen die je zelf misschien over het hoofd ziet, zegt Van der Leest. Maak gebruik van andermans kennis. Overweeg je een bepaalde studie of baan te gaan doen, vraag dan mensen uit het veld of het plaatje dat je ervan in je hoofd hebt wel overeenkomt met de realiteit. ,,En luister dan ook echt. We hebben de neiging vooral informatie in te winnen die aansluit bij wat we toch al wilden doen, dat noemen we in de psychologie de bevestigingsbias.’’
4. Neem je gedachten onder de loep
Bevraag jezelf: is het echt zo’n ramp als ik de verkeerde beslissing neem, vinden anderen me dan echt zo stom? Je negatieve gedachten zijn waarschijnlijk niet zo realistisch als ze in jouw hoofd lijken. Het is aannemelijker dat mensen na een ‘domme’ beslissing denken: dat was niet zo handig maar het had mij ook kunnen overkomen, dan dat ze je erom veroordelen.
5. Relativeer
Een denktrucje: hoe belangrijk is deze beslissing over 10 dagen, over 10 maanden en over 10 jaar? Daarmee zul je merken dat een hoop keuzes eigenlijk niet zo belangrijk zijn. Je levensgeluk hangt er echt niet van af, zegt Van der Leest. ,,We willen allemaal gelukkig zijn en denken dat te bereiken door meer geld, een grotere auto, een mooier huis. Maar hoe gelukkig je je voelt, is maar voor een klein deel beïnvloedbaar door factoren van buitenaf. Of je nu in een rolstoel terechtkomt of een miljoen wint, in beide gevallen zul je langzaam weer terugvallen op je oude geluksniveau. Alles went. Dus denk niet dat je levensgeluk afhangt van een keuze. Ook als het helemaal in de soep loopt, kun je prima gelukkig zijn.’’
En anders kun je altijd nog omarmen dat je een twijfelkont bent. Want hoewel besluitvaardige mensen volgens Van der Leest vaak optimistischer, succesvoller, zelfverzekerder, geloofwaardiger én meer likeable zijn, zijn zij ook meer geneigd om ten onrechte vast te houden aan een bepaalde zienswijze of dingen over het hoofd te zien.
Meer leren over besluitvaardigheid? Op Intermediair.nl zijn tal van cursussen te vinden om van je keuzestress af te komen. Veel trainingen zijn online te volgen, bekijk hier het volledige online cursusaanbod van Intermediair.
Bekijk hieronder alle video’s van AD Werk:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Werk aan jezelf
Zo geef je feedback waar je collega wél iets aan heeft
Feedback – lees: kritiek – ontvangen vinden veel mensen lastig. Maar ook feedback géven is een kunst, weet Beatrice van der Heijden, hoogleraar strategisch HRM aan de Radboud Universiteit. Acht tips om het goed en constructief te doen. -
Corona stelt nieuwe eisen aan managers: ‘Autoritaire type is door het ijs gezakt’
De autoritaire, controlerende en op status gerichte manager is passé, zegt het Nederlands Instituut van Psychologen op basis van een nieuw rapport. Leidinggeven op afstand vergt inlevingsvermogen en betrokkenheid, ziet professor Mark van Vugt van de Vrije Universiteit, één van de onderzoekers. -
masterclass
Wat is na corona nog de rol van het kantoor? ‘Mensen willen niet socializen op hun werk’
Volgens sommigen is er sprake van een heuse thuiswerkcrisis. Andere stellen dat de uitdagingen die de aanhoudende lockdown met zich meebrengt per persoon verschillen. Wat kunnen we leren over werken tijdens deze coronapandemie? Deze zaken bespreekt Killian Wawoe tijdens zijn masterclass over thuiswerken, aanstaande dinsdag 2 maart te volgen via deze site. -
Onderzoek
Starter onzeker over toekomst loopbaan: ‘Niemand had een plekje voor me’
Het begin van je loopbaan is voor iedere werkende spannend, maar wat als dat moment samenvalt met een crisis? Nederlandse starters zien de toekomst een stuk minder rooskleurig in dan andere werkenden, blijkt uit nieuw onderzoek. Drie werkenden aan het begin van hun carrière vertellen hoe het hun vergaat in coronatijd. -
Wat doet een...
Centrummanager Dennis (46): ‘Zelfs in coronatijd zijn er twintig winkels bijgekomen’
Wie ons banenlandschap bekijkt, ziet bijzondere functies voorbijkomen. Een field service engineer, een lab technician of een assemblagemedewerker: we hebben ze blijkbaar hard nodig, maar waarvoor en waarom? In deze serie vertelt elke week iemand over zijn of haar beroep. Vandaag: Dennis Houkes (46), centrummanager bij het winkelgebied in Spijkenisse.
-
Waarom je jouw collega’s niet zo goed kent als je zelf denkt
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: mensenkennis -
PREMIUMVIDEO
Ibrahim (25) wil jongeren inspireren: ‘Ik heb nooit gedacht dat ik iets níet kan’
Jongeren met een niet-westerse achtergrond kunnen het ver schoppen als ze zelf óók meer in kansen denken. Ibrahim Jabri uit Utrecht wil met zijn drie bachelor- en drie masterdiploma’s een inspiratiebron zijn. ,,Ik heb nooit gedacht dat ik iets níet kan.’’ -
Driekwart van commando's in spe haalt de opleiding niet, waarom is dat?
Misschien is de opleiding van de Korps Commandotroepen wel de zwaarste die er is. Ongeveer 80 procent van de kandidaten haalt de eindstreep niet eens. Universitair hoofddocent Ruud den Hartigh werkt nu samen met zijn team aan een oplossing. Door de commando’s in spe te volgen en de data te analyseren, hopen ze erachter te komen wat de grote uitval veroorzaakt.