Waarom van gedachten veranderen zo lastig is
columnGedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: je mening bijstellen
,,Heel eerlijk? Ik vond de nieuwe huisstijl eerst echt vreselijk. Maar nu ik vaker met de nieuwe powerpoint heb gewerkt, vind ik hem eigenlijk erg prettig.” Mijn collega bekent het me haast fluisterend. Als projectleider moest ik zorgen dat er een nieuwe huisstijl kwam en dat deze gebruikt ging worden. Iedereen is vast superblij dat er eindelijk een mooie vormgeving komt, dacht ik naïef. Totdat ik mails vol haat en nijd ontving. (,,Ik háát blauw!!!”)
Van gedachten veranderen, we vinden het niet zo prettig. Daarom vond ik de ommezwaai van mijn collega ook zo knap. Mijn favoriete voorbeeld van iemand die 180 graden is gedraaid is Joram van Klaveren. Ooit haalde hij als PVV-kamerlid fel uit naar de Islam. Maar toen hij een boek ging schrijven over de vermeende gevaren van dit geloof, raakte hij juist overtuigd van de goedheid ervan. Hij bekeerde zich in 2018 tot moslim. Er zijn meer voorbeelden: acteurs die niet langer Zwarte Piet willen spelen, een veeboer die besluit om geen dieren meer te eten en een bekend merk vleesvervangers opricht.
Rationele, verstandige mensen
Waarom van gedachten veranderen zo lastig is? Wij mensen houden ervan om consistent te zijn, schrijft marketingpsycholoog Robert Cialdini in zijn beroemde boek Invloed. Hebben we eenmaal besloten dat we iets stom of goed vinden, dan blijven we dat vinden. Enerzijds omdat ons dat een hoop denkwerk scheelt. Als iemand je vraagt wat je van genderneutrale wc’s, Mark Rutte of de oorlog in Oekraïne vindt, dan heb je waarschijnlijk daar al ooit over nagedacht. Dus dan kun je gewoon weer je oude vertrouwde mening oplepelen. Handig.
Anderzijds laten we graag aan de buitenwereld zien dat we rationele, verstandige mensen zijn die doen wat ze zeggen. Wanneer je vandaag A zegt en morgen B, dan zouden mensen wel eens kunnen denken dat je wispelturig bent. Of niet helemaal goed bij je hoofd.
In plaats van klakkeloos bij je standpunt te blijven, is het misschien verstandiger om je mening bij te stellen
Maar soms ontdek je nieuwe dingen, of verandert de situatie. In plaats van klakkeloos bij je standpunt te blijven, is het misschien verstandiger om je mening bij te stellen. Een handige vraag om jezelf te stellen is volgens Cialdini: ‘Met de kennis van nu, zou ik deze beslissing nog maken?’ Luister naar het eerste gevoel dat bij je opkomt en weersta de verleiding om smoezen te bedenken.
Meer weten over psychologie en werk? Lees Chantals boeken Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn, 13 tips tegen perfectionisme (2021) en Ons feilbare denken op het werk (2018).
Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
‘Het is lastig om helder na te denken als de stress uit onze oren spuit’
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: werkstress bestrijden -
Salaris
Johanna (25): ‘Als je een heel jaar niet ziek bent, dan krijg je een percentage van je salaris als bonus’
Hoeveel verdien je? Dat vragen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Johanna (25) werkt als junior salarisadviseur. Zij verzorgt de salarisadministratie van MKB-bedrijven die de administratie aan het bedrijf waar zij werkt uitbesteden. -
PREMIUM
Voormalig profvoetballer brengt nu witgoed rond: ‘Ik geniet, het is zulk dankbaar werk’
Ding dong! Het is een doordeweekse ochtend, de deurbel gaat. Twee bezorgers van Coolblue staan op de stoep om een kersverse wasmachine af te leveren. Grote kans dat het oud-profvoetballer Ninos Gouriye is, die op 32-jarige leeftijd een nieuwe roeping heeft gevonden: het bezorgen en installeren van witgoed.Rotterdam, Den Haag, Leeuwarden -
PREMIUM
Met deze bomen heb je snel een koeler terras
De beste remedie tegen een hete zomer? Onze tuinexpert Laurence Machiels weet raad: plant nu nog bomen! Afhankelijk van de grootte van je tuin, legt ze uit welke bomen het best tot hun recht komen en welke genoeg (maar ook niet te veel) schaduw geven. ,,Strooi een mulchlaag van compost of bladaarde onder de boom, dat houdt de verdamping tegen.’’ -
PREMIUM
Van leasebak naar gehandicaptenzorg: ‘Op kantoor vroeg niemand hoe het met je gaat’
Hij reed een in een grote lease-auto, vloog voor zijn werk de hele wereld over en had een prachtig salaris. Martin Bruijniks (63) uit Den Haag had het dik voor elkaar, maar zelf werd hij steeds minder blij. Was dit het nou? Hij hakte de knoop door en ontfermt zich nu, voor slechts een derde van zijn oude salaris, over verstandelijk gehandicapten.Den Haag, Monster
-
PREMIUM
Statiegeld op blikjes, zo krijg je je geld terug
Na de kleine plastic flesjes zijn nu de blikjes aan de beurt. Vanaf deze week betaal je daar ook 15 cent statiegeld voor. Maar waar is dat goed voor en ook niet onbelangrijk: hoe krijg je je centjes weer terug? -
-
-
Waarom ‘nooit opgeven’ geen goed advies is
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: doorgaan of toch stoppen? -
Dit zijn de addertjes onder het gras van private lease
Ooit was er geen hond in geïnteresseerd, maar inmiddels is private lease niet meer weg te denken uit het Nederlandse autolandschap. Autorijden zonder zorgen over restwaarde, inruil of onderhoud en met een maandbedrag waardoor je precies weet waar je aan toe bent. Maar er zitten addertjes onder het gras.
Meest gelezen
-
PREMIUMSalaris
‘Ik kan wel meer salaris gaan vragen, maar dan komt de rest ook en houdt mijn baas niks over’
-
column
Totaal ongeschikt voor de functie, toch jouw baas: zo komen incompetente mensen hogerop
-
PREMIUM
Voormalig profvoetballer brengt nu witgoed rond: ‘Ik geniet, het is zulk dankbaar werk’
-
PREMIUMAan het werk
‘Boomer’ Benno (62) wilde hip blijven, maar werd ontslagen toen er een nieuwe wind waaide
