Dramatische terugloop vogelpopulatie: ‘Cijfers zijn schokkend’
De Verenigde Staten en Canada zijn in amper vijftig jaar tijd maar liefst drie miljard vogels armer geworden. Die alarmerende conclusie trekken onderzoekers na een uitgebreide vogeltelling. Hun bevindingen publiceerden ze in het gerenommeerde blad Science. Wetenschappers waarschuwen dat Europa hetzelfde lot te wachten staat. Ook hier daalt de vogelpopulatie in rap tempo.
Delen per e-mail
De oorzaak is volgens de onderzoekers duidelijk: de drastische daling komt door toedoen van de mens. Het leefgebied van veel vogelsoorten wordt steeds kleiner door toenemende bebouwing. Ook het gebruik van bestrijdingsmiddelen op landbouwgrond is van invloed op het gevogelte. Landbouwgif beïnvloedt de insectenpopulatie en insecten zijn op hun beurt weer een belangrijke voedselbron voor vogels.
In het zeer omvangrijke onderzoek bekeken wetenschappers uit Canada en de VS gegevens van verschillende langlopende monitoringsprogramma's op het Noord-Amerikaanse continent. Met de uitvoerige programma's werden vogelfamilies over een lange periode op vaste locaties geteld. Sommige metingen gaan zelfs terug tot 1970.
Uit het onderzoek, dat het meest omvangrijke ooit is naar vogelaantallen, bleek dat 529 vogelsoorten dramatisch in aantal af zijn genomen. Opvallend is volgens onderzoekers dat het verlies vooral groot is onder de ‘gewone’ vogelfamilies: dat zijn de soorten die niet als bedreigd gekenmerkt zijn, zoals zwaluwen, mussen, merels en lijsters.
Eerder dit jaar toonden twee Duitse studies ook al aan dat de populatie van insectenetende vogels in Europa in 25 jaar met 13 procent is afgenomen.
Hoe zit het in Nederland?
De Nederlandse Vogelbescherming spreekt van ‘schokkende cijfers’. ,,We kunnen Amerika niet een op een vergelijken met Nederland of Europa, maar toch zien we hier vergelijkbare cijfers’’, zegt woordvoerder Marieke Dijksma. ,,De huismus is gehalveerd qua aantal, het aantal spreeuwen is met ongeveer 40 procent afgenomen en de veldleeuwerik met ruim 90 procent. De kuifleeuwerik is zelfs helemaal verdwenen’’, vertelt Dijksma.
Uit onderzoek van BirdLife, een koepelorganisatie waar de Vogelbescherming deel van uitmaakt, blijkt dat er in 30 jaar tijd 300 miljoen minder boerenlandvogels zijn. ,,Dat is in heel Europa en ook zeker in Nederland echt het zorgenkindje’’, vertelt Dijksma. Door de intensieve landbouw hebben vogels als de grutto, nota bene onze nationale vogel, steeds minder plek om te broeden, voedsel te vinden of te schuilen.
Vorig jaar kwam het CBS ook met cijfers van stadsvogels: sinds 1990 zijn de populaties van dertien van de twintig voor de stad kenmerkende vogels afgenomen. Het gaat dan om soorten als de huismus, de kauw, de merel, de spreeuw en de Europese kanarie.
Moordende huiskatten
Volgens verschillende onderzoekers speelt de jacht van huiskatten op vogels ook een kleine rol in de terugloop van de vogelpopulatie. Brits onderzoek suggereerde een aantal jaar geleden al dat huiskatten tientallen miljoenen vogels vermoorden. Maar volgens de Vogelbescherming vormen katten geen bedreiging voor het voortbestaan van vogelfamilies. ,,De invloed van huiskatten is echt gering, omdat er in de stedelijke omgeving weinig andere roofdieren aanwezig zijn’’, zegt Dijksma. Onderzoek in Londen wees bovendien uit dat vogelprooien van katten in de helft van de gevallen ook al andere verwondingen hadden. Zij waren bijvoorbeeld eerst tegen een ruit gevlogen of aangereden en daarna door een kat gevangen en gedood.
Verder in het nieuws
-
PREMIUM
Slim camerasysteem TU/e beschermt tegen bermbom
EINDHOVEN - Op de universiteit van Eindhoven is een speciaal camerasysteem ontwikkeld dat bermbommen kan detecteren en daarmee levens kan redden in (voormalige) oorlogsgebieden. -
PREMIUM
Waarom we vooral in de winter terugdenken aan vroeger (en waarom dat goed is)
De feestdagen roepen bij veel mensen nostalgische gevoelens op. We mijmeren bij de kerstboom graag over onze kindertijd. Maar wat is het nut van deze bitterzoete herinneringen? -
PREMIUM
Wat zegt de wetenschap Het aftakelingsproces lamgelegd: in goede gezondheid richting de honderd jaar
We willen allemaal oud worden, maar niemand wil het zijn. We hopen op een wondermiddel tegen het aftakelingsproces. Is dat een reële wens? -
PREMIUM
De wetenschap over ‘Beestjes’: Dronken mensen spreken de waarheid
Pieter Hulst en Gijs Groenteman ontleden om de beurt teksten van Nederlandstalige hits. Ze geven, al dan niet met hulp van de wetenschap, antwoorden op vragen die die nummers oproepen. Deze week: ‘Beestjes’ van Ronnie en the Ronnies (1967). -
PREMIUM
Is zorg op afstand de toekomst, zoals Philips betoogt? Zo werkt het in Chicago
CHICAGO - Zorg op afstand is de toekomst, betoogt Philips. Bij Advocate Aurora Health in Chicago kijken verpleegkundigen en specialisten mee op 746 intensive care bedden in 25 ziekenhuizen.
-
PREMIUM
Philips-topman Frans van Houten: ‘Artsentekort kan opgelost worden met specialist op afstand’
CHICAGO - Een specialist die op afstand een patiënt helpt, met assistentie van een verpleegkundige ter plekke. Volgens topman Frans van Houten van Philips kan deze trend, die in Amerika al vaker zichtbaar is, ook in Nederland helpen. „Het zou een oplossing voor het artsentekort in bijvoorbeeld Zeeland kunnen zijn.” -
PREMIUM
Video Zo los je jouw grootste probleem op
Dagelijks krijgen we in ons leven complexe problemen en dilemma’s voorgeschoteld. De juiste oplossingen kiezen is daarbij van evident belang. Maar hoe doe je dat? -
We dénken onze katten te kennen, maar dat valt vies tegen
We mogen dan wel een kattenminnend land zijn, dat wil niet zeggen dat we begrijpen wat er tussen die puntoortjes zoal omgaat. Uit nieuw onderzoek blijkt dat wij mensen behoorlijk beroerd zijn in het interpreteren van de gezichtsuitdrukking van katten.