Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt maandag aan op werkplek
De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet de telescoop de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk nog lange tijd in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde die avond rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden ‘geparkeerd’ op een stabiele plek in de schaduw van de aarde, zo'n 1,5 miljoen kilometer van ons vandaan. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Beryllium en goud
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble, die twee weken geleden werd opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Tekst gaat verder onder tweet.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Maandag om 21.00 uur Nederlandse tijd is er een uitzending van Nasa over de telescoop. Die is te kijken via de Nasa Science Live website, YouTube, Facebook en Twitter.
Bekijk hier alle video’s in de rubriek ‘Wat zegt de Wetenschap?
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Studenten TU Eindhoven na expeditie in greep Zuidpoolvirus
Sommige dromen komen uit. Ewout Hulscher en Oscar Mannens liepen voor onderzoek twee weken rond op de Zuidpool. Met vijftien andere studenten van de TU Eindhoven bouwen ze een onbemande Antarctica-rover voor klimaatonderzoek. -
PREMIUMGeld & Geluk
Ron en Yvonne wonen in Sri Lanka: ‘We houden van luxe, maar vinden snel iets duur’
In deze rubriek vragen we lezers naar hun relatie tussen Geld en Geluk. Ron en Yvonne hebben Sri Lanka even verruild voor Nederland. ‘Verbazend hoe ontevreden mensen hier kunnen zijn, terwijl ze zoveel keuzes hebben.’ -
Russen halen Amerikaan toch terug uit ISS, maar Koude Oorlog in ruimte is al ‘opnieuw begonnen’
De Amerikaanse astronaut Mark Vande Hei en twee Russische collega’s zijn woensdag veilig vanuit het internationaal ruimtestation (ISS) teruggekeerd op aarde. Maar daarmee landden ze ook midden in de oplopende spanningen tussen Rusland en het Westen, die doorwegen in de ruimte. -
PREMIUMDierenmens
Wandelende takken zijn zo geëvolueerd dat vrijwel alleen vrouwtjes geboren worden
In de rubriek Dierenmens schrijft Annemarie Haverkamp over dieren met een verhaal. Deze week een zeldzaam takkenvolk. -
Benzine in Duitsland vanaf volgende week 50 cent per liter goedkoper dan in Nederland
Duitsland voert op 1 juni een accijnsverlaging door, waardoor een liter Euro 95 dan 1,72 euro kost. Dat is bijna vijftig cent minder dan in Nederland. Ten opzichte van de Nederlandse adviesprijs bedraagt het verschil zelfs meer dan 60 cent.
-
PREMIUM
De Doomsday Clock wordt 75, wie vond hem uit en hoe laat is het?
De Doomsday Clock, die aangeeft hoe dicht de mensheid is bij een zelf veroorzaakt einde van de beschaving, bestaat 75 jaar. Wie is er destijds mee begonnen en hoe laat is het nu? -
PREMIUMBinnenkijken
Ze wonen in een stijlvol herenhuis, toch vertrekken Birgit en Martin voor ander pareltje
Birgit Verwer en Martin Hoorweg verkopen hun prachtige herenhuis aan de Valkenboslaan in Den Haag. Ze wilden al langer de stad uit, en hebben nu het pareltje gevonden dat ze zochten, in het buitengebied van het Achterhoekse Doetinchem wel te verstaan. -
update
Ruimtetelescoop James Webb heeft enorme spiegel opengevouwen: ‘Fantastische mijlpaal’
De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is.