Slechte slapers kunnen gênante ervaringen letterlijk geen plek geven
InterviewVan gênante momenten hebben we een dag later vaak al geen last meer. Tenzij je een slechte slaper bent, blijkt uit onderzoek van het Nederlands Herseninstituut. Slaaponderzoeker Eus van Someren legt uit hoe herinneringen van dertig jaar geleden nog kunnen aanvoelen als de dag van gisteren.
Delen per e-mail
Laten we bij uzelf beginnen. Wat is uw meest schaamtevolle herinnering?
,,De meest schaamtevolle... Poeh. Ik zag laatst een bekende op een congres en flapte eruit ‘Heee Manuel’. Direct daarna besefte ik dat hij een ander was. Ik kon wel door de grond zakken.”
Dat is wel een heel milde biecht...
,,Wanneer je mensen deze vraag stelt, zullen zij, net als ik, hun minst schaamtevolle herinnering vertellen. Echt gênante herinneringen deel je niet zo gemakkelijk. Dat was gelijk ook de grote uitdaging van ons onderzoek. We hebben de deelnemers (27 slechte slapers, 30 goede slapers, red.) gevraagd om tijdens een hersenscan in een MRI enkel te denken aan het moment waar zij zich het allermeeste voor schamen.
,,We vroegen hen deze herinnering te omschrijven in drie vrij algemene woorden waar ze een paar weken later mee werden geconfronteerd. Het aardige was: bij goede slapers lichtte het emotionele circuit in het brein niet meer op. Dat is een gebied dat normaal gesproken oplicht als je ergens van schrikt, angstig bent of je je ergens vreselijk voor schaamt. Bij de goede slapers lichtte een plekje voorin de hersenen op. Ze hadden hun herinnering dus letterlijk een plekje gekregen, net als het spreekwoord.”
Het schaamtevolle moment had soms dertig jaar geleden plaatsgevonden, maar het brein registreerde dit alsof het nét gebeurd was
En bij de slechte slapers?
,,Bij deze deelnemers had het schaamtevolle moment soms dertig jaar geleden plaatsgevonden, maar het brein registreerde dit alsof het nét gebeurd was. Ofwel: slechte slapers kunnen emoties niet goed van zich afschudden, waardoor het verleden hen blijft achtervolgen.”
Wat schieten we met dit onderzoek op?
,,Best veel. We zijn al heel lang op zoek naar de reden voor slapeloosheid. We hebben dat altijd gezocht in delen in het brein die de slaap regelen, zoals de biologische klok. Maar daar vonden we niets.. Deze studieresultaten suggereren dat slapeloosheid een stoornis is in het verwerken en opruimen van spanning.
,,We wisten al dat slechte slapers een groter risico lopen om een depressie of angststoornis te ontwikkelen, maar we begrijpen nu beter hoe dat werkt. Stel je eens voor dat je alle spanning van een dag – van de caissière die lullig tegen je deed tot aan de hondendrol die je niet kon vermijden – met je meedraagt. Niet alleen vandaag, maar ook de volgende dag, week en het jaar daarop. Dan word je een vat vol spanning en somberte.”
Wanneer ben je eigenlijk een slechte slaper?
,,Er is een groot verschil tussen iemand die te weinig tijd voor slaap neemt (minder dan 6-7 uur per nacht) of iemand die ’s nachts telkens wakker wordt. Die laatste groep slechte slapers heeft vaak wel wat uren slaap gehad, maar dat ervaren ze niet zo. Ze worden beroerd wakker, alsof ze geen oog hebben dicht gedaan.”
Hoe nu verder?
,,Via slaapregister.nl/stemming zoeken we vrijwilligers met wie we een vervolgstudie willen opzetten. De vraag is: hoe kunnen we de overgang van slapeloosheid naar een depressie voorkomen?”
Bent u eigenlijk een goede slaper?
,,Dat wisselt. Ik kan periodes hebben dat ik heel belabberd slaap. Misschien is dat maar goed. Ik weet waar de deelnemers van mijn onderzoek het over hebben. Zij hoeven mij niet uit te leggen dat slecht slapen heel vervelend kan zijn.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Astense ondernemer Chantal Linders heeft een miljoen euro om diabetes type twee spelenderwijs te lijf gaan
ASTEN/EINDHOVEN - Met een game diabetes type twee patiënten helpen om hun medicijnen af te bouwen of er zelfs helemaal mee te stoppen? De Astense ondernemer Chantal Linders denkt dat het kan. Haar bedrijf Greenhabit krijgt een miljoen euro aan ondersteuning uit een Europese pot voor startende, innovatieve bedrijven. -
Hepatitis C-onderzoekers winnen Nobelprijs Geneeskunde: Mogelijk miljoenen levens gered
De Nobelprijs voor Geneeskunde is gewonnen door onderzoekers Harvey J. Alter, Michael Houghton en Charles Rice. Het Nobelcomité kent de prijs toe vanwege hun onderzoeken die geleid hebben tot de ontdekking van het hepatitis C-virus. De winnaars kregen het nieuws kort voor de officiële bekendmaking te horen van secretaris-generaal Thomas Perlmann. -
Dit zijn de meest sexy talen, en nee, Nederlands staat daar niet bij
‘Ti amo, bella’. Onze harten gaan het snelst kloppen als er wordt geflirt in het Italiaans. Ook van het Portugees en Frans worden we warm. Het Nederlands daarentegen, blijkt veel minder sexy. -
PREMIUM
Video Waarom ook kinderen kanker kunnen krijgen
Kinderen zijn vaak kerngezond. Ze hebben veel energie en herstellen snel. Toch kunnen ook zij kanker krijgen. Hoe zit dat? -
PREMIUM
Saturnus en Jupiter vormen ‘kerstster’: voor het eerst in 800 jaar met blote oog te zien
Voor het eerst in achthonderd jaar is vanaf de aarde ‘de Grote Conjunctie’ te zien. De planeten Jupiter en Saturnus schuiven op 21 december in elkaar en vormen een heldere stip aan de hemel.
-
Zware bewolking en regen verpesten ‘kerstster’ die voor het eerst in 800 jaar te zien was
Voor het eerst in achthonderd jaar was vanavond vanaf de aarde ‘de Grote Conjunctie’ met het blote oog te zien. De planeten Jupiter en Saturnus schuiven dan in elkaar en vormen een heldere stip aan de hemel. Maar zware bewolking en regen gooiden in Nederland roet in het eten. Nu moeten we tot 2080 wachten om Saturnus en Jupiter vanaf de aarde weer op één lijn te kunnen zien staan. -
PREMIUM
Historicus Philipp Blom denkt dat pandemie het omslagpunt in ons leven is
De coronacrisis biedt ons de mogelijkheid om het roer in de maatschappij volledig om te gooien. En dat is hoog tijd, vindt filosoof en schrijver Philipp Blom. ,,We moeten leren van dingen af te zien.’’ -
Laatste witte giraffe ter wereld krijgt bescherming tegen stropers
Het is nog de enige witte giraffe die voor zover bekend op aarde leeft: een mannetje in een Keniaans natuurreservaat. Maar er zijn zorgen. In maart werden twee soortgelijke giraffes gedood. Daarom is het mannetje nu uitgerust met een gps-tracker.