Waarom het glas van pessimisten altijd halfleeg is
De een ziet zelfs in de zwartste momenten van het leven nog een lichtpuntje, terwijl de ander bij de kleinste tegenslag het liefst in bed duikt en een deken over z'n hoofd trekt. Hoe dat kan, hebben neurowetenschappers nu ontdekt.
Delen per e-mail
Neurowetenschappers van de prestigieuze MIT-universiteit (Massachusetts Institute of Technology), vroegen zich af op welke manier pessimisten zich onderscheiden van hun tegenhangers, de optimisten. Dat begrijpen kan helpen bij het verbeteren van de behandeling van mensen die lijden aan angsten of depressies, zegt Ann Graybiel, professor aan het MIT, die het onderzoek deze week publiceerde in het tijdschrift Neuron. ,,Deze psychiatrische problemen zijn nog steeds moeilijk te behandelen.''
Daarom bestudeerden zij en haar collega's enkele muizen in conflictsituaties. De beestjes werden gedwongen om een keuze te maken door na te denken over de positieve en negatieve aspecten van hun keuze. De dieren werden op de proef gesteld door een staaltje sap als lekkere beloning te krijgen. Maar dat koppelden wetenschappers aan een onaangename stimulans: een zuchtje wind in hun snuit. De keuze van de muizen was zo afhankelijk van een ‘eenvoudige’ kosten-batenanalyse.
Piekeren
De besluitvorming bij muizen was vrij simpel. Als de het sapje - de beloning - voldoende groot was, en de onaangename stimulus - de wind in hun snoet - was klein, kozen ze zonder aarzelen voor de beloning. Die was de kleine en korte hinder wel waard. De positieve beloning won van de negatieve gevolgen.
Maar als de wetenschappers een specifiek hersengebied, de nucleus caudatus, stimuleerden met een beetje elektrische stroom verloren de meeste muizen hun beloning uit het oog. Ze werden als het ware verlamd: ze concentreerden zich vooral op de onaangename stimulus. Ze piekerden vooral in plaats van reikhalzend uit te kijken naar een beloning. ,,De dieren overschatten het nadeel ten opzichte van het voordeel'', stelt Graybiel.
Depressies en angststoornissen
Omdat het activeren en stimuleren van het specifieke hersengebied zo’n groot en negatief effect heeft, kan de ontdekking wat betekenen voor de behandeling van depressies en angststoornissen. De onderzoekers vermoeden dat het hersengebied een verstoring van dopamine-aanmaak veroorzaakt. En dopamine is niet toevallig een beloningshormoon dat onder andere verantwoordelijk is voor ons geluk. Een tekort aan dopamine zorgt voor een sloom, vermoeid en gedeprimeerd gevoel.
Graybiel werkt nu samen met psychiaters in het McLean Hospital in de VS om patiënten te bestuderen die lijden aan depressie en angst. Ze onderzoeken met behulp van een MRI-scan hun hersenen abnormale activiteit vertonen bij het nemen van beslissingen.
Zou een depressie dan makkelijk op te lossen zijn met wat drugs? Nee, natuurlijk niet. Hoewel veel soorten drugs waaronder opiaten zoals heroïne, de productie van dopamine verhogen, is dat effect slechts tijdelijk. En omdat ze de dopamine-aanmaak verstoren, is de kans op depressies opnieuw groter wanneer het lichaam even geen opiaten meer binnenkrijgt.
Wat wel vaststaat, is dat het hersengebied verantwoordelijk voor een verstoring van de dopamine-aanmaak, actiever functioneert bij pessimisten dan bij optimisten.
Verder in het nieuws
-
Video Afrika droogt uit met dank aan het Westen
Jeannette den Boer en Stefan Coppers reizen voor de videoserie Waterlanders de wereld over om te ervaren hoe klimaatverandering het dagelijks leven elders op aarde nu al ontregelt. Deze week Kenia: het land dat zich voelt als een longkankerpatiënt die nooit een sigaret heeft aangeraakt. -
Na de superwolfbloedmaan krijgen we morgenavond een supersneeuwmaan
Het zijn mooie tijden voor sterrenkundigen en maanliefhebbers. De vorige supermaan is nog maar net geweest of er dient zich morgenavond alweer een nieuwe aan. Het gaat om de grootste en felste volle maan van 2019: de supersneeuwmaan. -
PREMIUM
Dit zegt de wetenschap Bang voor spinnen? Binnen 2,5 uur kun je van die angst af zijn
Van de zeshonderd spinnensoorten in Nederland is er niet één gevaarlijk voor mensen. Toch weten de kleine beestjes velen bang te maken. Hoe komt dat? -
Video Wetenschappers: Je kunt dingen leren tijdens je slaap
Tijdens je slaap kan je geheugen manipuleren en zo herinneringen wissen of een vreemde taal leren. Het klinkt als sciencefiction, maar de wetenschap is dichterbij dan je denkt. Lucia Talamini is neurobioloog aan de Universiteit van Amsterdam en legt in dit college bij de Universiteit van Nederland* uit hoe zij onderzoek doet naar geheugenmanipulatie op specifieke momenten in de slaap. -
Neuroot of doorzetter? Deze dna-test zegt iets over je karakter
Ben je impulsief of geduldig, een controlfreak of neuroot? Een dna-test kan aantonen voor welke karaktereigenschappen je aanleg hebt. Topatlete Dafne Schippers bijt het spits af in een ludieke campagne.
-
video Recordmissie ten einde: na 15 jaar zwijgt Marsverkenner Opportunity
Na vijftien jaar op de planeet Mars te hebben rondgereden is vandaag een einde gekomen aan het avontuur van Marsverkenner Opportunity. Het dappere karretje reageert niet meer op commando's van de vluchtleiding en pogingen het contact te herstellen, leverden niets op. -
NASA doet ultieme poging om contact met verstomde marslander Opportunity te herstellen
Het Amerikaanse ruimteagenschapt NASA gaat een laatste poging doen om het contact met marslander Opportunity te herstellen. Het karretje heeft al acht maanden niks meer van zich laten horen. Door een enorme stofstorm kon de batterij van de Opportunity niet worden opgeladen met de zonnepanelen. -
Enorme inslagkrater ontdekt onder twee kilometer dik Groenlands ijs
Diep onder het ijs van Groenland is een oude krater gevonden, waar lang geleden waarschijnlijk een ruimterots is ingeslagen. De krater is tussen 100.000 jaar en 100 miljoen jaar geleden ontstaan.