Nog even en Nederland is Europees koploper zonnepanelen

Ondanks de coronacrisis groeide de Nederlandse zonnesector vorig jaar met maar liefst 41 procent. Volgens een trendrapport van onderzoeksbureau Dutch New Energy Research werd er voor 2,9 gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd. Meer dan 1 miljoen huizen, oftewel één op de acht, heeft zonnepanelen op het dak liggen. Op Duitsland na is er geen enkel ander land met zoveel panelen per inwoner.

,,Het gaat bijzonder hard”, zegt Martien Visser, lector energietransitie van de Hanzehogeschool in Groningen. Hij denkt dat dit jaar Duitsland als huidige koploper ingehaald kan worden. ,,De 10 gigawatt is een mooie mijlpaal en komt in de buurt van wat Nederland op een dag gemiddeld aan stroom verbruikt, namelijk zo'n 13 tot 14 gigawatt. Let wel: opgesteld vermogen is iets anders dan wat de zonnepanelen daadwerkelijk opwekken. Invalshoeken, weersomstandigheden, schaduw en dag/nacht hebben invloed op de hoeveelheid energie die wordt omgezet. Toch was het aandeel zonnestroom in het Nederlandse elektriciteitsverbruik vorig jaar al bijna 7 procent.”

In 2020 waren consumenten meer thuis en groeide de bereidheid om de eigen woning te verbeteren, analyseert Rolf Heynen van Dutch New Energy. ,,Op huizen werd 1,1 gigawatt geïnstalleerd. Bedrijven voelden zich gesteund door ruimere subsidiedeadlines, waardoor 1,8 gigawatt vermogen werd toegevoegd op daken en zonneweides.”

De zonnespurt is grotendeels te verklaren door gunstige subsidieregels in Nederland, zegt Martien Visser. Huizenbezitters kunnen de stroom die ze met hun eigen zonnepanelen opwekken salderen, waardoor ze praktisch geen belasting betalen. Ook kunnen ze de btw van 21 procent terugvragen. Bedrijven profiteren van gunstige SDE-subsidies. ,,Het is zo aantrekkelijk, dat bedrijven met lege daken soms worden benaderd met de vraag of hun dak vol mag worden gelegd met panelen. Die bedrijven krijgen er geld voor en hoeven verder niks te doen”, zegt Visser. 

Er is wel een belangrijke keerzijde van de groei, waar netbeheerders al meerdere malen voor hebben gewaarschuwd. Op hele zonnige dagen, wordt er mogelijk te veel stroom opgewekt en die piekbelasting kan het net niet aan. ,,Het is nu al zo dat sommige zonneweides deels moeten afschakelen op het moment dat de zon te hard schijnt”, aldus Visser. ,,Dat zal in de toekomst vaker voorkomen. De ontwikkeling van batterijen om die schone energie op te slaan gaat niet hard genoeg om het tempo van de groei van het aantal zonnepanelen bij te houden.”