Watervriendelijke tuin: zo zorg je voor biodiversiteit én houd je regenwater vast

Deze maand wil de tuinbranche vooral laten zien dat het makkelijk is om je tuin water- en natuurvriendelijk te maken. Een watervriendelijke tuin heeft namelijk maar een klein beetje met water te maken en veel meer met de vraag hoe samen te werken met de natuur voor een mooie en milieuvriendelijke tuin. Een groen dak plaatsen, een groene gevel, regenwater gebruiken voor de bewatering of een diervriendelijke tuin zijn maar een paar voorbeelden van wat er allemaal mogelijk is.

Tuinadviseur en -architect Geral Overbeek uit Woerden vindt dat er in de tuin ruimte moet zijn voor natuur. ,,Samenwerken met de natuur is belangrijk om watervriendelijk te tuinieren.”

Overbeek zit al dertig jaar in het vak en heeft aan veel verschillende soorten tuinen gewerkt. ,,Mensen bestraten tegenwoordig heel gemakkelijk hun tuin. Als je zo’n 50 tot 60 procent van je tuin bestraat kan het water al niet meer goed de grond in zakken en kunnen belangrijke voedingstoffen voor planten niet goed meer in de bodem komen.”

De tuinexpert vindt het jammer dat mensen vaak denken dat het veel werk is om een tuin te onderhouden. ,,Als je vooraf een goede planning maakt en de juiste planten selecteert dan heb je weinig onkruid en weinig onderhoud.”

Als de tuin vogelvriendelijk wordt gemaakt dan zorg je ook voor natuurlijk onderhoud. Vogels leven van larven en ander kleine beestjes die de planten aantasten.

Veel gemeenten willen de inwoners motiveren om hun tuin watervriendelijk te maken. De gemeente Woerden heeft bijvoorbeeld subsidies voor groene daken en het afkoppelen van de regenpijp. ,,Voor het aanleggen van een groen dak wordt een percentage per vierkante meter betaald door de gemeente. Ook het afkoppelen van de regenpijp en naar een waterton verleggen wordt gedeeltelijk gesubsidieerd.”

Overbeek heeft zelf ook een groen dak aan laten leggen; daar heeft hij weinig onderhoud aan. ,,Ik moet het groene dak één keer per jaar even nalopen. Daar kunnen namelijk ook bomen en struiken op groeien. Je wilt natuurlijk niet hebben dat er een eik of berkenboom op je dak staat”, zegt hij lachend. ,,Tijdens een vakantie in Noorwegen heb ik dat wel een keer gezien. Dat ziet er heel apart uit zo’n boom op een huis.”

Het is belangrijk om de natuur te helpen. Maar dat moet dan wel op een goede manier gebeuren. Gifstoffen maken de beestjes dood die de planten kapot maken maar ook beestjes die goed zijn voor je tuin. ,,Gewasbescherming noemen ze het”, legt Overbeek uit. ,,Maar eigenlijk is het heel slecht voor de natuur. Als het bijvoorbeeld op een plant terechtkomt waar bijen honing uit halen dan krijgen de bijen het binnen. Kleine hoeveelheden zijn nog niet zo’n probleem. Maar als ze naar meerdere planten gaan hoopt die hoeveelheid zich alleen maar op en gaan ze dood.”

Doordat de bijen doodgaan kunnen ze de zaden van de planten niet verder gaan verspreiden, die planten kunnen dan niet op andere plekken groeien en zullen uitsterven. De biodiversiteit wordt dan verstoord. Maar je kunt ook meehelpen aan een grote biodiversiteit. Door middel van een groene gevel bijvoorbeeld.

De groene gevel, ook wel groene wand genoemd, is een goede oplossing om mee te helpen aan de biodiversiteit vindt de tuinadviseur. ,,Met een groene gevel kun je heel veel kanten uit. Je kunt er bijvoorbeeld veel exotische planten in aanbrengen waardoor je weer nieuwe vogels, vlinders en andere dieren naar jou huis lokt. Daar heb niet alleen jij profijt van maar ook in de wijde omgeving van je huis zullen ze dan actief worden.” Een groene gevel komt steeds vaker voor, signaleert Overbeek. ,,Omdat het veel water vasthoudt is er weinig tot geen onderhoud aan en is het tegelijk ook isolerend.’'

Deze blokken zijn gemakkelijk zelf aan te brengen en maken de tuin gelijk een stuk watervriendelijker. Ook een waterton hoeft niet per se om water op te vangen. ,,Een ton neemt vaak veel ruimte in beslag. Dat staat vaak ook niet zo mooi. Ik werk samen met Rainwinner, dat is een bedrijf dat een schutting van kunststof heeft ontworpen die het regenwater opvangt. Daardoor wordt je waterton eigenlijk onderdeel van je tuin.”

Op de website van de Nederlandse Tuinbranche staat een handboek met daarin 19 uitgebreide stappen om je tuin watervriendelijk te maken. ,,Het is handig om deze te gebruiken tijdens het plannen van je tuin”, vertelt Overbeek. ,,Zo ga je goed voorbereid aan de slag. Hoef je het maar één keer aan te planten en kun je er nog jaren van genieten.”